United States or Kenya ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang nacahahadlang lamang ... ay itó'y hindi mangyayari, isáng han~gad na hindi mangyayaring masunduan; sa pagca't saang cucuha n~g lubháng maraming salapi, n~g lubháng maraming m~ga bagong cawaní?
"Cung napagtátalastas co sanang aco ang pinagpapatoonan n~g política n~g Filipinas, at cung mapagtalastás co sanang cagamitan n~g aking m~ga kababayan ang aking pag-lilingcod, marahil mag-alinlan~gan aco sa pagpapatuloy nitong aking gágawin; datapowa't may m~ga ibáng macacahalili sa akin, at humahalilí na n~gang malaki ang nagagawa cay sa akin; hindî lamang ito: marahil pa'y may m~ga nagpapalagay na aco'y calabisan na, at hindî gagamitin ang aking m~ga paglilingcod, sa pagca't aayaw niláng pakilusin acó.
¡Ang capanatagan n~g m~ga bayan! ang biglang sinabí ni Elías n~g boong capaitan. Hindî malaho't darating sa icalabinglimang taón mula n~g magca Guardia Civil ang m~ga bayang ito, at tingnan po ninyo: hangga n~gayó'y mayroon pa tayong m~ga tulisan, naririn~gig pa nating nilolooban ang m~ga bayan, nanghaharang pa sa m~ga daan; patuloy ang m~ga pan~gan~gagaw at pagnanacaw, na hindi napagsisiyasat cung sinosino ang m~ga gumagawa n~g gayon; nananatili ang m~ga casam-ang gawa, n~guni't lumalaya ang tunay na masamang tao, datapuwa't hindi gayon ang tahimik na mamamayan. Ipagtanong po ninyo sa bawa't mabuting táong namamayan cung canyang minamagaling ang Guardia Civil cung ipinalalagay niyang ito'y iisang tangkilik n~g pamahalaan, at hindi isang caloob na pilit, isang pamahalaang calupitang ang m~ga napapacalabis na m~ga gawa'y nacapagpapahirap pa n~g higuit cay sa m~ga catampalasanan n~g m~ga masasasamang tao. Tunay na n~ga't ang m~ga catampalasanang ito'y lubhang malalaki, n~guni't bihibihira lamang, at sa lahat n~g m~ga catampalasanang iya'y may capahintulitan ang sino mang macapagsanggalang; datapuwa't laban sa m~ga capaslan~gang gawa n~g m~ga Guardia Civil ay hindi itinutulot cahi't ang pagtutol man lamang, at cung hindi man sacali totoong malalaki n~guni't ang capalit nama'y sa tuwi-tuwi na at may capahintulutan ang m~ga pinuno. ¿Ano ang naguiguing bun~ga n~g Guardia Civil sa pamumuhay n~g ating m~ga bayan? Pinatitiguil ang pakikipanayam n~g bayan sa capuwa bayan, sa pagca't natatacot ang lahat na sila'y mapahirapan
¿Cayó po ba? ¡Tayo'y maghiwahiwalay, sa pagca't sinúsundan acó nilá! Tátanggapin ninyó bucas ang m~ga sandata at pagcágabi gágawin. Ang hiyáw ay: «¡Mabuhay si don Crisóstomo!» ¡Lacad na cayó! Nawalâ ang tatlóng anino sa licuran n~g m~ga pader. Nagtagò ang bagong dating sa pag-itan n~g pintô at naghintáy na hindi umiimic. ¡Tingnan natin cung sino ang sumúsunod sa akin! ang ibinulóng.
¿Cung gayó'y bakit inihahatol ninyó sa aking acó'y manaw? Sa pagcá't sa ibáng panig ay mangyayaring cayó'y lumigaya at acó'y hindi, sa pagcá't hindi cayó handa sa pagcacahirap, at sa pagcá't casususutan ninyó ang inyóng bayan, cung dahil sa canyá'y masawing palad cayó isáng araw; at wala n~g totoong casamasamaang palad na gaya n~g masusot sa canyáng bayang kinamulatan.
Cung mangyari sanang masiyasat na magaling ang m~ga cadahilanan, ang isáng bahagui, n~g sa inyo'y m~ga nangyayari. Ibá ang m~ga pinanggalin~gan n~g m~ga sacunâng nangyari sa akin; cung matantô cong cahi't caunti'y pakikinaban~gan, sasaysayin co ang m~ga nangyaring iyan, sa pagca't bucod sa hindi co inililihim ay marami na ang nacatatalastas.
Sino ma'y di macatatangui sa catungculang Tagatayô, Catiuala ó matanda man, sa pagca't ito'y isang suyong dapat gugulin n~g sino man sa caniyang bayan, cun may puri at dan~gal na sinimpan at may pagtin~gin sa sariling cagalin~gan. Ang man~ga abala at pagpupulong n~g Kapisanan ay mumulan sa nasabing arao hangang catapusan n~g buan n~g Marzo sa taontaon.
¿Palibhasa'y mabait n~gang castila ang doctor, napahinuhod siyang magwalang malay n~g cagagawang iyon; n~guni't sa pagca't dumating sa tain~ga n~g bayan ang gayong balita, nagpasimula n~g pagcuculang tiwala sa canya, at hindi nalao't wala n~g pagamot cay don Tiburcio Espadaña at sa ganito'y napilitan na namang halos magpalimos n~g kinakain sa araw-araw.
Mangyayaring macatanan si Rizal sa Dapitan cung inibig, sa pagca't may sarili siyang isáng malaking "baroto" na canyang sinásacyan, at walo walong araw na siya'y naglalayag sa m~ga pampan~gin n~g dagat, ¿di baga maluag niyang magagawang magpatuloy siya n~g pag-alís at tumun~go sa isang malakíng sasakyang taga ibang nación at pahatíd sa ibang lupaíng dî sacop n~g capangyarihan n~g España?
Sinalabat siya n~g Capitan General at ito ang sinabi: Lubos cong ikinatutuwang walang iba acong dapat ipamanglaw cung di ang calagayan ni pari Damaso, na aking hinahan~gad n~g "taimtim sa aking loob" na siya'y "ganap na gumaling," sa pagca't hindi marahil lubhang macapagpapasaya n~g loob sa canyang gulang ang isang "paglalacbay sa España," dahil sa caramdaman n~g canyang catawan.
Salita Ng Araw