United States or Suriname ? Vote for the TOP Country of the Week !
Caya cailan~gang mag-in~gat ang tauo, at pagca mayroon siyang naramdamang saquit para nang man~ga sinabi co sa itaas, ay cailan~gang siyang magpagamot na madali; maca cun pabayaan ang saquit sa catauan, ang sumunod doon sa gayón ay ang pagcatuyo nang catauan niya. Ang nagcacasaquit nang consunción ó ang natutuyo ang catauan ay nag-uubo muna nang ilang bouan calauon.
Itong saquit na ito,i, totoong sama cun hindi pagcagamuting agad. Ang nararamdaman nang nagcacasaquit nang gayón ay ang man~ga ganito. Ang catauan niya,i, mabigat na totoo, na dahil doon ay aayao siyang cumibo. Ang man~ga casucasuan nang man~ga buto ay lungmalagutoc, cun lungmalacad ang may catauan. Ang hinin~ga mabaho, pati nang bibig cung lungmalaqui na ang saquit.
Cun minsan ay sungmusunod yaong saquit sa bulutong at sa ticdas. Ang nagcacasaquit nang gayon ay hindi macatin~gin sa liuanag; ang mata ay masaquit na totoo at namumula; ang pulso ay madalas at matigas, at cun minsan nalalagnat ang may catauan. Ang maysaquit ilalagay sa husay nang maysaquit na magaling-galing nasa capítulo 5.
Ang isa pang iquinasasama nang catauan nang tauo,i, ang pag-inom nang alac. Ang tauong totoong ungmiinom nang alac, maraling tumanda; cun minsan hinihica, ó namamaga ang dibdib at nagcacasaquit nang bagaybagay na saquit, na maliuag mauala, sapagca hindi matablan nang gamot ang caniyang payat na catauan.
Ang nagcacasaquit nang gayon, cucunang agad nang maraming dugo, saca babañosan sa tubig na malacoco.
Ang nagcacasaquit nang ganitong saquit, cun minsan dínaraanan nang pagca ibig sumuca, gaua nang man~ga malalagquit na lura na naniniquit sa lalamunan; caya tandaan ito nang mangagamot, na houag big-yan nang pasuca ang maysaquit at masama sa caniya yaon.
Ang pleuresía ó ang sintac sa dibdib ay catulad nang saquit na pulmonía na sinasaysay sa itaas sa capítulong nacalalo. Dito sa pleuresía, ang baga nang maysaquit ay namamaga rin para doon sa nagcacasaquit nang pulmonía; datapoua,t, itong pamamaga nang baga nang sinisintacan ay sa dacong ibabao, at ang nararamdaman niya ay gayón.
Mayroon namang nagcacasaquit na binalingtamad, na di nalalagnat nang malaqui; at capag sungmasaquit na ang man~ga casucasuan, nauauala ang pagcalagnat. Cun ang saquit ay nalalauon sa isang casucasuan, hindi na maiquilos cailan man yaong casangcapang nasaquitan.
Cun minsan ang maysaquit ay nahihilim na parati, na dahil doo,i, cailan~gang parapitan sa paa at camay nang bilin sa numero 36, lalo pa cun ang caniyang linon-oc ay ang opio ó ang talampunay na yao,i, catulad nang opio; cun gayon ay cailan~gan namang sangrahan agad ang maysaquit, at gauin doon ang man~ga turo sa párrafo 101, gaya nang sa nagcacasaquit nang apoplegía.
Ang saquit ay ungmaalis cun minsan sa loob at napapasalabas; cun gayo,i, magaling-galing ang pagcaramdam nang maysaquit. Datapoua cun sa utac, ó sa baga mapatun~go,i, mahirap at mapan~ganib ang may catauan. Ang pag-gamot sa nagcacasaquit nang gayón, ay para nang guinagaua sa pulmonía.
Salita Ng Araw