United States or Somalia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Nang magcatipon sa icalauang arao ang man~ga nagsasalitaan sa lugar na canilang quinauiuilihan, ay naquita nilang dumating si Nicolás na totoong natotou
Ang uica ni Buchan, na totoong buting parapitan ang lugar na masaquit. Pag nauala na ang cólico, pati nang lagnat, at nacacatulog tulog na ang may cataua,i, purgahin nang isang mahinang pamurga, para nang maná timbang dalauang piso, na may casamang sal de Epsom timbang saicapat, na yaong dalauang bagay ay tutunauin sa isang vasong suero.
Ang sugat na gaua nang pusa ó nang asong ulol, ay nabababao n~ga cun minsan siyang cusa, di man gamutin; datapoua pag nacaraan ang tatlong lingo, ó ang isang boua,t, calahati, ó tatlo cayang bouan, ay nararamdaman nang may catauan na masaquit-saquit yaong lugar nang sugat na nabahao.
Ang nahulog sa mataas, at ang pinalo nang malacas, capag nasactan ang utac nang ulo niya, ay nahihilim na tambing, at ang magaling sa gayo,i, sangrahan nang maquiilan sa paa. Ang lugar na nasactan, ay doroonan nang isang basahang babad sa aguardiente ó alac na matapang sa niyog.
Cun ualang marunong sumangra, ay ipacagat sa linta ang piling nang lugar na nasactan. Itong pagcuha nang dugo ay totoong capilitang gauin agad dito sa saquit na ito; at pagca nacunan na nang dugo ang maysaquit, ay caalam-alam totoong daling guminhaua ang caniyang pagcaramdam.
Sa daang Raxa Matandâ ay nagtayô ang m~ga taga Tundó n~g iláng "monumentong" bató na nagpaalaala n~g pagcapagtayô n~g "Liga Filipina" n~g gabí n~g ica 3 n~g Julio n~g 1892, sa tapát n~g lugar na iyón, sa bahay na may bilang 176, daang Ilaya. Ambag na cusâ ni G. Timoteo Páez ang lupang pinagtayuan n~g sinabi n~g monumento.
Na sa isáng sûloc si Ibarra; nacaluhód si María Clara sa malapit sa altar mayor, sa isáng lugar na nagmagandang loob ang curang paalsan n~g m~ga tao sa pamamag-itan n~g m~ga sacristán.
Nang dumating doo,i, di rin nag hahanap uala siyang gaua cun hindi humicap, ang pagcain niya ay sa batóng in~gat doon humihin~gi pag dating nang oras. Sa lugar na ualang sucat macaquita siya,i, paroroon bato,i, tatangnan na, saca sasabihing daling mag handa ca n~g comida,t, aco ay nagugutom na.
Cun minsan ang maysaquit, ay sinisibulan nang baga, ó ibang bagay na sibol doon sa lugar na masaquit, ó dapit doon. Caya cun mayroong naquiquitang sibol, ay gagamuting agad nang médico. Mayroon namang maysaquit na guinagalis at yaon ang pag-galing niya.
"N~g icasiyam na oras n~g gabi n~g araw na icasampô nitóng buwan, araw na sinusundan n~g fiesta, pagcatapos n~g isáng masaráp at saganang hapunang inihandóg sa amin n~g Hermano Mayor, tinakhan naming lahát na m~ga castila't m~ga fraileng na sa convento, ang caaliw-aliw na tugtóg n~g musicang may casabay na nagsisiksicang caramihang tao at n~g úgong n~g m~ga cohete at malalaking bomba, at pinamamatnugutan n~g m~ga guinoo n~g bayan, ang tinutun~go'y ang convento upang cami'y sunduin at ihatíd sa lugar na nahahandâ at iniuucol sa amin at n~g doo'y panoorin namin ang catuwaang palalabasin."