United States or Senegal ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bagong cahahalili cay General Blanco n~g ica 13 n~g Diciembre n~g 1896. Ang nahalili sa canya'y isáng bagong Nerón; si Don Camilo Polavieja, na nitóng m~ga hulíng panaho'y pinamagatán n~g m~ga castilang "sacristan n~g m~ga fraile" at "bayaning capitan general sa campanario n~g Palanyag."
"Hindî lamang ang dî malilagang batás n~g panahón ang calaban n~g lumang palacad; calaban din naman ang m~ga castilang anác sa España, na sa cawacasa'y ipinalagay niláng bawa't fraile ay canilang capan~gagáw; at sa ganito'y sa canilang cahapishapis na pag-uunahan sa pagsisirâan, silasilá ring m~ga castilang may "hábito" ó walang "hábito", may ahit sa ulo ó walang ahit ang siyang nan~gaglugsôan n~g canicanilang puri, hanggang sa mapagkilala tulóy n~g m~ga túbò sa Filipinas ang taglay niláng budhî. Sa isáng bagay lamang nan~gagcacaisa ang m~ga ganap na castil
Samantala'y cumalat sa boong Filipinas at sa boong mundo n~g boong cabilisán ang lagdang hatol na patayín si Rizal, bagay na totoong ikinagalác at ipinagdiwang n~g m~ga fraile, n~g m~ga castila at n~g m~ga lahing castíl
At ¿anó pa ang canilang hinihin~gi? ang tanong ni Ibarra. Pagbabagong utos tungcol sa m~ga sacerdote, ang sagót ni Elías, na ang tinig ay nanglulupaypay at malungcot; humihin~ging tangkilic ang m~ga culang palad laban sa.... ¿Laban sa m~ga capisanan n~g m~ga fraile? Laban sa m~ga umaapí sa canilá, guinóo.
¿At ano ang sinasabi sa librong iyon upang macaligalig n~g dî ano lamang sa m~ga fraile at m~ga castila, macabagbag n~g loob n~g m~ga filipino at bigyan n~g dî ugaling cahulugan n~g m~ga taga ibang lupaín?
N~guni't ang dukhâ, ang mahírap, na bahagyâ nanacacakita upang may maipag-agdóng-búhay, at nan~gangailán~gang sumúhol sa m~ga "directorcillo," m~ga escribiente at m~ga sundalo, upang pabayaan siláng mamúhay n~g tahimic, ang táong iyá'y hindî tumutulog n~g panatag, na gaya n~g inaacála n~g m~ga poeta sa m~ga palacio, palibhasa'y hindî pa silá maráhil nacapagtitiis n~g m~ga hagpós n~g carálitâan. Malungcót at nag-iisíp-ísip ang dukhâ. Nang gabíng iyón, cung cácauntí ang canyáng dinasál ay malakíng lubhâ ang canyáng dalán~gin, tagláy ang hírap sa m~ga matá at ang m~ga lúha sa púsò. Hindî siyá nagsísiyam, hindî siyá marunong n~g m~ga "jaculatoria", n~g m~ga tulâ at n~g m~ga "oremus," na cathâ n~g m~ga fraile, at iniuucol sa m~ga táong waláng sariling caisipán, waláng sariling damdámin, at hindî rin namán napag-uunaw
Iyá'y isáng nag-aral sa m~ga jesuita; ¡lumálabas sa Ateneo ang m~ga filibustero! ang sabi n~g isáng fraile. At ang m~ga caaway n~g m~ga fraile. Sinabi co na: ipinapahamac n~g m~ga jesuita ang lupaíng itó, pinahahalay ang ugali n~g cabat
Dito pinasunod utos sa "Concilio ni Trento" ang tauag at biling totoo marapat na sundin nang simbahan dito nang man~ga castila sa silan~ganang daco. At sinabi pa niyang ipinagmatigás sa lahat nang fraile cun ang caniyang han~gad ay hindi susundin arao'y di lilipas sila'y pasasacop sa inglés na cagyat.
At sacali't hindi umimic ang bayan, dahil sa pagcatacot, ang canyang m~ga caibiga'y.... N~guni, m~ga guinoo, ang isinalabat n~g gobernadorcillo, ano baga ang ating magagawa? ¿ano ang magagawa n~g bayan? Mangyari ang ano mang mangyari'y ang m~ga fraile ang siyang "lagui" n~g na sa catuwiran!
Hindî maalis sa ala-ala ni Rizal ang m~ga pag-alipusta n~g m~ga fraile sa m~ga filipino, caya n~ga't sa canyang m~ga pakikipag-usap sa canyang matalic na caibigang si Profesor Blumentritt ay canyang nasalit
Salita Ng Araw