United States or Liechtenstein ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ito ang nag-iui dito cay Hortensio, capatid nang amang pan~galan ay Fabio, at sa isang pinsan ipinaquinuso, ang batang ulila paglabas sa mundo. Icapitong taon ang edad nang bata ay sa isang pare,i, ipinacalin~ga mabait, marunong, at ang labi,t, dila ay batis nang aral na cahan~ga-han~ga.
"ito ang mapaít sa lahat nang dusa, !sa aquin ay sino ang mag-aala-ala" NANG, sa "Cung nasusuclám ca sa aquing candun~gan, lason sa pusô mo nang hindi binyagan"... ANAQUI,T, sa "Pag ibig anaqui,t, aquing naquilala di dapat palac-hin ang bata sa saya"... UALANG, sa "ay bago,i, sa mundo,i, ualang quisáp matá ang tauo,i, mayroong súcat ipagdusa". UICA,I, sa
Ang hindi lamang babasain ay ang tuctoc nang ulo, yaon bagang nahihipong malata sa itaas nang ulo nang man~ga bata. Pagca napambohan na ang bata,i, masamang paramtan n~g maraming damit. Ang man~ga batang maysaquit ay houag pambohan. Ang gagauin sa batang nagcacasaquit cun sinisibulan nang n~gipin.
Ang laquí sa layao caraniua,i, hubád sa bait at muni,t, sa hatol ay salát, masacláp na bún~ga ng malíng paglin~gap, habág n~g magulang sa irog na anác. Sa taguríng bunsót, licóng pag mamahál ang isinasama n~g báta,i, nunucál ang iba,i, marahil sa capabayaan nang dapat magturong tamád na magulang.
Palibhasa'y bata at di pa datihan sa paqui-quilahoc alin mang umpucan, calooban duag, isip napuputlan, ang ibig ibigcas hindi mauastuan; Dang~an n~g sa inang sa culang maagap n~g mahal na supling at icapipintas, loob na nalucop di sanay umunlac tinuluyan sana n~g hiya'i hinamac;
Pag napuno na nang alac ay parang ulol na lumalacad sa daan: may mata,y, para ring uala; may tain~ga,i, para ring bin~gi; ang bait ay di magamit caya cun magpasuraysuray, cun marapa at magban~gon, cun maquiling at magtouid at aglahiin nang man~ga bata, pagtauanan at paghiyauanan nang tauo, ay di dinaramdam, palibhasa,i, ualang cahihiyan.
Ang babaying nagpapasuso,i, maigui magsumpit siya, at ang gatas na masama palabasin sa suso. Cung baga ang convulsión nang bata sungmasama sa bulutong, ó ticdas, ó sa ibang bagay na lagnat, ay hindi cailan~gan ang ibang gamot doon, cundi ang iguinagamot sa saquit na casama nang convulsión. Nota.
Saca ang tutucoin ay natatamlay at dinaraanan nang init at guinao na halihalili; ang saquit nang ulo ay malaqui, cun matanda ang tauo; cun bata,i, naghihilim; totoong saquit nang lalamunan; namamaga ang bubong nang mata; hindi macatin~gin sa liuanag ang maysaquit; ang mata,i, lungmuluha, at ang lungmalabas ay mahapdi.
Ang sa babaeng pananamit ay isang sutlang "bata" na nabuburdahan n~g m~ga bulaclac, at may isang sombrerong may isang malaking ibong "papagayo" na halos nababayuot sa m~ga cintas na azul at pula; ang nan~gagcacahalong alaboc n~g daan at galapong n~g bigas sa canyang m~ga pisn~gi ang siya manding nagdaragdag n~g canyang m~ga culubot; n~gayo'y inaalalayan sa m~ga bisig ang canyang asawang pilay, na gaya rin n~g siya'y makita natin sa Maynila.
¡Kinacailan~gang sumunód tayó sa canyá! ang inúlit n~g iláng matatandâ. ¡Kinacailan~gang sumunod, sa pagca't cung hindî, tayo'y ibibilanggong lahát n~g alcalde! ang idinugtóng n~g boóng capanglawan n~g ibá, namáng matatandâ. ¡Cung gayo'y sumunód, cayó at cayó na lámang ang gumawa n~g fiesta! ang ipinagsigawan n~g m~ga báta ¡iniuurong namin ang aming m~ga ambág!
Salita Ng Araw