United States or Monaco ? Vote for the TOP Country of the Week !
Mangyayaring macatanan si Rizal sa Dapitan cung inibig, sa pagca't may sarili siyang isáng malaking "baroto" na canyang sinásacyan, at walo walong araw na siya'y naglalayag sa m~ga pampan~gin n~g dagat, ¿di baga maluag niyang magagawang magpatuloy siya n~g pag-alís at tumun~go sa isang malakíng sasakyang taga ibang nación at pahatíd sa ibang lupaíng dî sacop n~g capangyarihan n~g España?
Napasa hagdanan namán si Ibarra, bagá man sinasabi sa canyá ni tía Isabel: ¡Huwág cang lumabás at hindi ca nacapan~gun~gumpisal, huwág cang lumabás! Ang mabait na matandang babaeng itó'y caibigang matalic n~g una n~g canyáng iná. Datapuwa't nilisan ni Ibarra ang bahay; sa pakiramdám niyá'y umiinog na lahát sa canyáng paliguid, na nawáwalâ ang canyáng tinutungtun~gan.
Sa pagtugaygáy na iyaó'y nátiwalág akó sa aking m~ga kasama at sumandalíng humimpíl sa lilim n~g isáng mayabong na kahoy na di ko alumana kung anó ang kanyang pan~galán, bagá mang labis akóng nápapataká na sa gayong ilang ay masamyo ko ang di maisaysáy na ban~go na lubháng laganap sa kagubatan na pinaiibayuhan ang ban~go n~g sa tanáng sampaga.
Habang lumalacad ang princesang mahal umiiyac siya,t, luha,i, naagay-ay, ang dalauang anác siya,i, lalapitan uiuicai,i, iná houag pong mamanglao. Baquin baga cayo,i, umiiyac iná narito at ating casama si amá, cayo po ay houag na mag-ala-ala ang pagtan~gis ninyo nama,i, itahan na.
At hindi dápat limuting caya lamang nacapaghihipit sa bawa't táo ang samahan, ang capisanan bagá n~g m~ga mamamayan, ay cung sacali't ibinibigáy na sa lahát ang lahát n~g m~ga kinacailan~gang gamit upang malubos ang cagalin~gan n~g caniláng m~ga asal.
At nang maalaman cun anong ipaiinom doon, ay basahin dito sa libro ang man~ga bilin doon sa sariling capítulo nang saquit na yaon. Catungculan namang maalaman nang nag-aalaga sa maysaquit, na masamang purgahin siya ó pasucahin pagca bagong nagcasaquit: cun minsan ang pasuca sa man~ga saquit na iba,t, iba nacacasira,t, nacacahirap sa sicmura, sa baga at sa atay, at nagdadala nang ibang masama.
Datapoua,t, hindi inibig na sabihin sa inyo ang bagay na ito, cahit aco,y, inaamoamò ninyo; baga ma,t, nagcacailan~gan naman aco na magpiguil nang sariling calooban sa pagcacait sa inyo nang anomang bagay. Hindi quinuculang aco nang mabuting calooban sa pagbibigay lugod sa inyo: cung gayo,y, ¿anong dahil nito, Luisa? Si Luisa. Sa pagca,t, quinacailan~gan pô namin ang cami,y, matutong magtiis.
Ang man~ga sangol, ang man~ga matatanda, at ang man~ga babaying buntis, lalo pa ang nahirapan sa pan~gan~ganac, ay marahil daanan nitong ganitong saquit. Cun baga nagcacasaquit ang tauo nang ganoon, sapagca nagambol, at lungmubay ang dinaraanan nang ihi ay ualang magauang gamot doon.
»Cung baga sacali,t, icao ay macasal »ang pagtitiis mo ay cararagdagan »sa asaua,t, bayao, hipag at bianan, »gayon din sa iyong boong casambahay. »Hangan dito aco,t, pagpalain ca rin, »amponin touina nang mag-Inang Virgen, »sa capayapaa,i, tantong palaguiin; »at houag mo namang aco,i, lilimutin.»
Cun minsan dinaraanan nitong saquit ang man~ga matamaring cumibo, ang mapanglauin, at ang inuurun~gan nang galis, buni, pauis, ó nang sa panahon cun baga babayi ang maysaquit. Ang man~ga saquit nang sicmura,t, tiyan na doon nauucol ang pinan~gan~ganlang cólico ahito, at ang iba pa .