United States or Algeria ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang "Cinematografo" ni Rivera, ay naglalayon n~g malalaking bagay na tumutukoy sa masamang hilig n~g marami sa ating m~ga kapwa, na dahil sa malaking hilig sa bisyo, ay napapabayaan ang lahat n~g gawain sa sariling tahanan. Inilarawan din n~g kumatha, ang kasagwaan n~g ilang tanod o tagapagin~gat n~g kapayapaan at tinuligsa ang kanilang kasagwaan sa paggamit n~g kanilang tungkulin.
Nguni't sinabi ko na: kailañgang isaalang-alang natin ang pangyayaring ang aklat na ito'y sinulat ng kumatha noong bago siya magtuñgo sa Estados Unidos at kaya lamang niya pinalabas ñgayon ay sapagka't siya'y napilitan. Gaya nang nasasabí na sa dakong unahan nito, ang layon ng sumulat sa aklat na itó'y dakila sa lalong dakila: itanim sa puso ng lahat ng Pilipino ang pag-ibig sa Tinubuang Lupa.
Sa ganáng akin, ang mátutunghayán n~gayón n~g m~ga mambabasa ay isáng aklát na mainam, isang aklát na dapat bigyán n~g papuri, hindi dahil sa itó'y nakáwiwili lamang basahin kundi alang-alang pá sa wagás at maníngníng na damdamin n~g kumatha: ang maalab niyáng nasang ang dukha ay igalang at masugpu ang ugaling hanggáng n~gayon ay umiiral pa sa ibá, at kung minsán ay sa dukha rín, na inuuna ang salapi bago ang lahát; minámahál na higít sa puri, sa dan~gal, sa katungkulan at wastong ugali.
Mabuti kang tao , pagka't nabasa mo na halos lahát n~g nobela sa kahíhirám, n~guni't masama kang kristiyano , pagka't pinápatáy mo ang m~ga kumatha at nagpalimbág at ayaw kang bumilí n~g iyó, gayóng pinagkagastahán nilá. ¿Saán mabubuhay ang kuto, kung hindi sa ulo?
Nang lumaqui si Edipo, ay na pa sa Tebas, sa paglalacad ay napatáy niya ang caniyang amáng Haring Layo, na hindi naquilala at nag-asaua sa caniyang iná, na di rin niya naquilala: ang naguing anác ay si Eteocles at si Polinice, na nagbabaca hangang man~gamatáy sa pag aagauán ng Corona. NANGYAYARI. Hindi "nangyari", gaya n~g nasa "Kun sino ang kumatha ng Florante" at ng sa iniingatan ni Dr.
Kumathá n~g m~ga atas at tagobiling quinacailan~gan sa pagtupad n~g m~ga cautusan at man~galaga na sa boong nasasacupan n~g República ay ualang maghari cundi ang madali at ganap na catouiran. Icalaua. Gumaua n~g m~ga cautusan at bagong pacaná na inaacala niyang dapat ihamong sa Kapisanan ucol sa cagalin~gan n~g República, upang pagnoynoyin n~g nararapat. Icatlo.
Nang mga araw na yao'y sariwang-sariwa pa ang usapín ng "Muling Pagsilang", at pinag-aalinlañganan ng marami ang katibayan ng malayang paglalathala ng anománg babasahin, magíng ito'y aklat o pahayagan kaya. At ... sa pakikibagay sa panahon hindi sa takot ang kumatha nitó'y dinaíg ng makatuwirang payo at ang kaniyang aklat ay malaong natulog sa "isang madilím na silid".
Datapuwa't may isang dakilang katañgian: nakahambing siya ni Kristong umano'y nabuhay na muli, matapos malibing sa hukay. ¿Marami kayang kamalian? Sa ganang akin, ay marami rin; ñguni't wala. Marami, sapagka't talagang marami. At wala, sapagka't ang kumatha na rin ang una-unang nagsasabing napakasama ng pagkakayari sa aklat na ito.
Napaguusapan na rin lamang natin ang ukol sa m~ga dulaan, ay maibabalita ko sa iyong ipalilimbag daw yata ni Rivera ang kanyang dulang may isang yugto na pinamagatang "Cinematografo". Ang dulang ito, ay napanood ko na sa unang pagtatanghal sa "Rizal", sa kapakinaban~gan n~g kumatha. Pagkatapos kong mapanood, ay ako na rin sa sarili ang nagtanong: Ano ang aking napanood?
Kayá n~ga, m~ga mambabasa, upang makinabang ang kumathá nitóng ¡NASAWING PAGASA! sa kanyang m~ga ginugol na pagod sa pagsulat n~g kasaysayang itó ay pagaralan sana ang huwág magbilí n~g puri at isagunitang na sa kupurihán ang tunay na halagá n~g tao at wala sa kayamanan .