United States or Saint Martin ? Vote for the TOP Country of the Week !
Κατόπι, σαν έγινε Καίσαρας ο Διοκλητιανός, τον αναγκάζει και χωρίζεται την Ελένη, και παίρνει γυναίκα του κάποια γενιά του Μαξιμιανού. Άφηκε τότες ο Χλωρός και τον Κωσταντίνο όμηρο του Διοκλητιανού. Είταν ο Κωσταντίνος νέος αψηλόκορμος, ωραίος κι αντρίκιος. Και τόσο τονέ συμπάθησε ο Διοκλητιανός που τον έκαμε είδος παραστεκάμενό του. Ως και στις εκστρατείες μαζί του τον έπαιρνε.
Ώστε ταφίνουμε αυτά, κι ερχούμαστε στη δοίκηση, τι λογής είταν αυτούς τους καιρούς. Οι αλλαγές πούφερε ο Ιουστινιανός στη δοίκηση είταν είδος μισός δρόμος από το σύστημα του Διοκλητιανού ως το θεματικό σύστημα που ήρθε αργότερα.
Από τους λοιπούς μέρος λάτρευαν ακόμα, τους Ολύμπιους Θεούς, άλλοι ήσυχα και ποιητικά καθώς τον παλιόν καιρό, άλλοι με τα διατάγματα του Διοκλητιανού ή του Λικινίου στο χέρι. Έχουμε όμως και τρίτη μερίδα, τη γραμματισμένη καθώς την είπαμε, τη φιλοσοφική τη μερίδα. Κι αυτή τώρα βγαίνει πρωταγωνίστρα στο θρησκευτικό μας το δράμα.
Ίσως έπρεπε να τονέ χωρίσουμε σε τρία και να του βάλουμε κ' ένα μέρος Ασιατικό. Τι παράξενο όμως· η πατρίδα του, οι γονιοί του, η αναθροφή του στην Αυλή του Διοκλητιανού, κατακεί τονέ γύριζαν όλα. Δεν είταν και τέτοιος ο Χριστιανισμός του που να τις μετριάζη τις Ασιατικές του συνήθειες.
Την κορώνα ως τόσο στο φριχτό εκείνο δράμα τη θέτει ο μεγάλος κατατρεγμός των καιρών του Διοκλητιανού . Είχαν τότες καταντήσει τόσο δυνατοί οι Χριστιανοί που άρχιζαν και στ' ανοιχτά να τους φοβερίζουν τους Εθνικούς, και να προφητεύουν πως μετρημένες πια είναι οι μέρες τους.
Κι ως τόσο το βλογημένο του το εμπόριο του ξανάφερε πάλε κάποια ζωή, και μετά δέκα περίπου χρόνια το βλέπουμε πάλι κ' υπάρχει, και πολεμάει μάλιστα τους Γότθους που κατεβήκανε στον καιρό του δεύτερου του Κλαυδίου. Αργότερα, στου Διοκλητιανού τις μέρες, το βρίσκουμε ακόμα πιο πλουσιώτερο το Βυζάντιο, αφού δα είχε τώρα και την «Αυλή» δίπλα του στη Νικομήδεια.
Βασίλεψε η Τετραρχία αυτή ως είκοσι χρόνια, και θυμούμαστε από την Εισαγωγή ποιο είταν το μεγάλο κατόρθωμα του Διοκλητιανού.
Είταν όμως κουτοπόνηρος ο Κωστάντιος, και την κουτοπονηριά μήτε λογική μήτε συμπάθεια δεν την αγγίζει. Έμεινε αμετάπειστος· κι όχι μονάχα αμετάπειστος, μόνο αγρίεψε κιόλας, και πρόσταξε κατατρεγμούς που μονάχα στου Διοκλητιανού τους καιρούς βρίσκουν ταίρι. Πλανιούνταν ο άγιος ο γέρος από ρημιά σε ρημιά, από μοναστήρι σε μοναστήρι.
Κατά τα συστήματα του Διοκλητιανού και του Κωσταντίνου είχαμε πρώτο, στρατιωτική και πολιτική δοίκηση χωρισμένες· δεύτερο, είδος ιεραρχική βαθμολογία στ' αξιώματα, π. χ. τον πραιτοριανό τον Έπαρχο μεταξύ Αυτοκράτορα κ' επαρχιακό Κυβερνήτη, δηλαδή Αντέπαρχο, και πάλε το Βικάριο , δηλ. το δοικητικό τον Ύπαρχο, μεταξύ Αντέπαρχο και πραιτωριανό Έπαρχο· και τρίτο, την κάθε επαρχία μοιρασμένη σε μικρότερα τμήματα.
Και στην Αφρική λοιπόν παραβρέθηκε ο νέος ο Κωσταντίνος και στην Παλαιστίνη. Και σα στεκότανε δεξά του Διοκλητιανού, τον τηρούσε ο κόσμος και θάμαζε την παλικαρήσια κορμοστασιά του, την ώρια του όψη και τη βασιλική του μεγαλοφροσύνη.
Λέξη Της Ημέρας