United States or Cambodia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Hindi na nacawin~gi ang mukhá ni Társilo; nasisilip sa nacasiwang na pan~gisáp ang puti n~g matá, lumálabas sa bibig ang tubig na pusaling may cahalong cumacayat na dugô; humihihip ang han~ging malamíg, n~guni't hindi na nan~gan~gán~galigkig ang canyáng catawán. Nan~gagtin~ginan ang lahát na waláng imíc, nan~gamumutlâ at pawang nan~ga alaguím.

May tatlóng araw n~g guinágagad ni doña Victorina ang m~ga andaluz, sa pamamag-itan n~g pag-aalis n-g "d" at sa paghahalili n~g "z", at ang han~gad niyáng ito'y waláng macapag-alis sa canyáng ulo; mamagalin~gin pa niyang canyáng ipabugnós ang can~yáng postizong buhóc na kinulót.

Nagbalic siyá sa pampáng at napatun~go sa bayan, ¿anó ang dahil? Siyá ma'y hindi niyá nalalaman. Tila mandin walang tao ang bayan; saráng lahát ang m~ga bahay, sampóng m~ga hayop, ang m~ga ásong caraniwang tumatahol cung gabí, pawang nan~gagtagò sa tacot. Nacararagdag n~g lungcot at pag-iisá ang anyóng pilac na liwanag n~g buwan.

Datapwa't ang autong iyon ay nagbalik din sa San Marcelino makalipas ang ilang sandali. Si Eduardo nga naman ay walang palad! Nang magdamag na iyon ay halos di na siya naidlip kamuntiman. Sa pagkakita niya kay Leoning ay waring pinagiisip niya na napakahiwaga. Anong paraan nga naman at si Leoning ay naparito sa Maynila na hindi niya sukat akalain?

Iniiwan ang caugaliang anyó sa araw-araw, at gumagamit ang bayan n~g isáng waláng cahulilip na casipagan sa bahay, sa daan, sa simbahan, sa sabun~gan at sa cabukiran; pinupunô ang m~ga bintan

At pinasimulang paluin n~g marahan ang waláng ano mang takip na m~ga paa n~g ul-ol na babae, hanggáng sa magcan~giwin~giwi ang pagmumukha nito sa sakít, na anó pa't pinilit niyáng magsanggalang n~g m~ga camáy. Sumigaw ang cahabaghabag na babae n~g isang daing sa sakít, at dalidaling itinaas ang paa. ¡Sasayaw ca ba, p-india? ang sinasabi n~g guinoong babae, at tumutunog at humahaguinit ang latigo.

Ang akala ni Leoning ay kung sinong kaibigan lamang iyon ni Fely Ester, kaya parang walang ano man sa kanya.

Pusong babaing nang makayapak sa tuntungan ng matataas na lipunan ay nalimot ang dating kaugalian. Nagkaroon ng pusong walang iisang itinitibok: salawahan. Pusong laging nauuhaw sa kaligayahan at pusong hindi na nakakaramdam ng dating sakit at hirap na kanyang katutubo nang mga nakaraan.

Ito'y sigáng nagdiriñgas ñguni't hindi nakatutupok. Ito'y súnog na naglalagablab; ñguni't waláng mga alipatong sukat pañganibang makapagpapalakí ng apoy. Wala: ang layon ng sumulat ay bumuu, hindi gumiba.

¡May caaway tayong lahát, guinoo, mulâ sa lalong maliit na hayop hanggang sa tao, mulâ sa lalong dukhâ hanggang sa lalong mayaman at macapangyarihan! ¡Ang pagcacaroon n~g caaway ang siyang talagang cautusan n~g buhay! Walang imíc na tinitigan ni Ibarra si Elías. ¡Cayó po'y hindî piloto at hindî cayó tagabukid! ang canyáng ibinulóng.