United States or Netherlands ? Vote for the TOP Country of the Week !
Datapoua cun baga ungmuunti ang casiquipan nang sicmura at lungmalambot-lambot ang tiyan, ó cun nacacatulog-tulog na ang maysaquit, caalam-alam ay gungmagaling.
Cun minsan dahil sa pamamaga nang sicmura ó tiyan, ay sinisibulan doon ang may catauan nang masama. Caya nahahalatang may sungmisibol sa sicmura ó sa bituca, sapagca parating mayroon doong caunting masaquit; ang may catauan ay nananab-ang nang pagcain pinagquiquilabutan siya nang guinao nang malimit, at hindi siya lungmalacas.
Bucod dito,i, paiinumin nang bilin sa número 35 cun baga marumi ang dila, at masama ang lasa nang bibig, ó cun dungmorual ó nananab-ang nang pagcain; datapoua cun hindi nararamdaman nang maysaquit yaong man~ga bagay na yao,i, purgahin lamang nang isang purgang mahina numero 82, ó nang ruibarbo número 51, cun baga hindi mainit ang tiyan.
Ang Pagkikita ní Tenteng Kamagong at Bakokoy. Komparé! ang patawang bati ni Tenteng Kamagong kay Bakokoy. Mahal na Kamagong binabati kita n~g boong galang, tumun~go si Bakokoy na umiimbol ang tiyan, ¿Saan ang tun~go n~g kompare ko? Sa bahay n~g ating Apô-Apông si Kadiliman ang tugón ni Tenteng Ako man kompare ang lantak ni Bakokoy Bubulun~gan kita kompare; ang batikos ni Tenteng.
Cun hindi na masaquit ang tiyan, at ualang lagnat ang may catauan ay mapapaiinom nang caunting alac na pinaglagaan nang caunting canela. Ang gamot sa icalimang bagay na saquit nang sicmura ó tiyan, na marahil dumaan sa man~ga tauong nalamigan, na yao,i, cólico rin.
Cun minsan naman, cun nahuhulog ó lungmulucso ang babaying buntis ó cun lungmacad nang matulin, ó nahirapan nang pag-gaua, ó cun inarauan, ó cun sungmusuca, ó nagalit, ó natacot, ó cun nacainom nang maraming alac ó cha, ay sungmasaquit ang caniyang bay-auang na yaong saquit ay ungmaabot hangang hita, bago sumunod doon ang pagsaquit nang tiyan, na dahil doo'i, nahahalatang macucunan siya.
Cun minsan mayroong naiipong tubig sa tiyan nang tauo, na yaon ang dahilang iquinapamamaga noon, at ang pan~galan sa saquit na yao,i, bilbil . Ang tubig ay gungmagala at nagbabago nang lugar, cun ang may catauan ay nagbabago naman nang lagay; ang pulso ay munti, madalas at matigas tigas; caunti ang inaiihi nang maysaquit; nauuhao siyang parati, yungmayayat, at ang paghin~ga ay mahirap; ang maysaquit ay nanhihina pa mandin cun malauon, nag-uubo siya, at may lagnat na caunti.
Cun minsan ay hindi sungmasaquit ang sicmura ó ang tiyan, cundi nalilio lamang ang may catauan; pinapauisan nang malamig, dungmuroual na parati at hindi lumalagay sa quinahihig-an. Cun minsan nama,i, biglang nalilio ang maysaquit, at hindi nacacaalam tauo; nagsisin-oc siya; ang caniyang muc-ha,i, nag-iiba; ang pulso ay munti; ang sicmura ay nauunat. Datapoua ang maysaquit ay nacacahin~ga.
Bucod dito ang bituca ay cailan~gang hugasan muna at linisin nang alac na pinaglagaan nang romero, bago ipasoc uli sa tiyan nang marahan-dahan; saca tinatahi pati nang sugat nang tiyan para nang sinabi cong una, at pagca yari na yaon, ay guinagamot ang sugat para nang turo sa capítulong ito.
Bagaybagay ang cólico ó ang saquit nang sicmura,t, tiyan, na paraparang sasaysayin co sa man~ga párrafong isusunod dito.