United States or French Southern Territories ? Vote for the TOP Country of the Week !
Cun minsan gaua nang escorbuto , ó nang bicat , ó nang hica , ó nang bulutong ó ticdas. Cun minsan naman dala nang mahalay na saquit na namamahay sa catauan, na doon mahahalata, cun baga nagsusugat, ó namumutoc, ó macati ang punong catauan.
Ang babaying nagpapasuso,i, maigui magsumpit siya, at ang gatas na masama palabasin sa suso. Cung baga ang convulsión nang bata sungmasama sa bulutong, ó ticdas, ó sa ibang bagay na lagnat, ay hindi cailan~gan ang ibang gamot doon, cundi ang iguinagamot sa saquit na casama nang convulsión. Nota.
Cun baga sa paglitao nang ticdas ó toco, ang maysaquit ay dinaraanan nang hirap na malaqui, ay gagamutin para nang turo doon sa párrafo 168, na siya rin ang guinagaua sa binubulutong.
Cun minsan ay sungmusunod yaong saquit sa bulutong at sa ticdas. Ang nagcacasaquit nang gayon ay hindi macatin~gin sa liuanag; ang mata ay masaquit na totoo at namumula; ang pulso ay madalas at matigas, at cun minsan nalalagnat ang may catauan. Ang maysaquit ilalagay sa husay nang maysaquit na magaling-galing nasa capítulo 5.
Sa icasiyam ó icalabing isang arao ay hindi na naquiquila ang ticdas at malinis na ang balat nang catauan. Datapoua mauala man itong man~ga bacas nang ticdas, hindi pa gungmagaling ang maysaquit; alintana cun siya,i, dinaanan nang malacas na pag-iilaguin, ó pagsuca, ó cun siya,i, pinauisan nang malaqui, sapagca cun gayon ay nauauala ang lahat na caniyang saquit.
Sa Provincia nang Batan~gan pinan~gan~ganlang ticdas ang isang saquit na catulad nang bolutong, na yao,i, siyang cusang nauauala. Ang lagnat na malaqui na ualang hibas, na pinan~gan~ganlang LAGNAT NA MANIN~GAS na yao,i, isang bagay na tabardillong dala nang cainita,t, cabagsican nang dugo. Itong saquit na ito ay isang bagay na tabardillo, na dala nang cabagsica,t, cainitan nang dugo.
Cun baga ang maysaquit ay babaying nan~ganac, ay pupurgahin nang mahinang purga. Cun gayon ang pag-gamot sa maysaquit, ay bihira ang di gungmagaling. Itong saquit na ito ay marahil dumaan sa man~ga babaying nan~gan~ganac, gaua nang man~ga luya , man~ga tubig na mainit, apoy ó alac na guinagamit nang tagalog. Cun minsan sungmusunod sa bulutong, at sa ticdas, ó sa man~ga lagnat.
Ang saquit na ticdas sa provincia nang Batan~gan ay toco, na ang tauag nang castila doo,i, sarampión. Bago ticdasin ó tocoin ang tauo ay nag-uubo siya muna nang ilang arao; itong pag-uubo ay ualang casamang lura.
Datapoua paiinumin nang bilin sa número 8, at pararapitan sa man~ga binti. Ang tauong tiniticdas ay cailan~gang mag-in~gat sa han~gin. Cun minsan dahilan sapagca uinaual-ang halaga ang pag-uubo na ugaling sumunod sa toco ó ticdas, na hindi guinamot nang husay, ay linalagnat ang maysaquit nang lagnat na hindi mangyaring mauala; at caya gayon ay mayroong sungmisibol sa baga.