United States or Bulgaria ? Vote for the TOP Country of the Week !


Manin~gas ang araw, n~guni't sino man sa m~ga cahabaghabag na iyó'y hindi nacaiisip umuwî. Si Doray, ang masayá't lumiligayang asawa ni don Filipo'y nagpapacabicabilang puspós n~g capighatían, kilic ang canyáng musmós na anác na lalaki: cápuwâ silá umiiyac. Umuwî na cayó, ang sa canyá'y sinasabi; malalagnat ang inyóng anác.

Nang ito,i, matapos, ay nagsapol sila nang bagong buhay, sa macatouid: buhay nang mahihirap, at hindi na sila mayaman. ¡Subali,t, cataca-taca itong mag-anac ni cabezang Andrés! ¡Mahihirap man sila ñgayo,y, hindi ninyo mahahalata ang canilang cahirapan!

Mulíng nagcatipon silá n~g gabí n~g icatlong araw n~g bowán n~g Julio n~g 1892, at doo'y nan~gáhalal na pámunuan ang m~ga sumúsunod: Nagmunacála : Dr. Jose Rizal. Cataastaasang pang-ulo : Ambrosio Salvador. Taga-usig : Agustin de la Rosa. Taga-in~gat yaman : Bonifacio Arévalo. Calihim : Deodato Arellano.

Si Teodora. ¡Caquilaquilabot na pagóng yaon! ¿At mayroon pang lalong malalaqui? Si Juan. Oo, at totoong malalaqui. ¿Hindi mo naaalaala ang sinasabi sa atin nang ating ama sa historia nang man~ga biaje niong man~ga tauong lumibot sa paliguidliguid nang mundo, at nacaquita sila sa dagat nang dacong timugan nang ilang man~ga pagóng na ang timbang ay may tatlong daang libra?

Tumacas at nan~gagsitacbó halos ang lahát, babahagyâ na ang nan~gagmadalíng lumúsong sa húcay. Si María Clara at si Párì Salví ang nan~gagsipanatili lamang sa caniláng kinálalagyan, sa pagca't hindî silá man~gacagaláw, nan~gamumulâ at hindî man~gapagsalitâ.

Nariyan ang ugát n~g magaping capangyarihan n~g fraile: hindî n~ mangyayaring mahalinhan silá. Nalalaman n~g m~ga fraile ang bagay na itó, caya't guinágawâ nilá bawa't maisipan.

Ang m~ga hayop pang dito,i, gumagalâ caramiha,i, Sierpe,t, Baselisco,i, mad-la, Hiena,t, Tigreng ganid nanag sisi sila, ng búhay n~g tauo,t, daiguíng capoua. Sa may guitnâ nito mapanglao na gubat may punong Higuerang daho,i, culay pupás, dito nagagapos ang cahabag habag isang pinag usig n~g masamang palad.

Madilim ang gabí: tahimic na tumutulog ang m~ga namamayan; ang m~ga familiang nag-alaala sa m~ga namatay na'y tumulog na n~g boong capanatagán at capayapaan n~g loob: nan~gagdasál na silá n~g tatlóng bahagui n~g rosario na may m~ga "requiem", ang pagsisiyám sa m~ga cálolowa at nan~gagpanín~gas n~g maraming candilang pagkít sa haráp n~g m~ga mahál na larawan.

Ang nagtuturò sa paaralan. Colegio ó paaralang m~ga fraileng dominico ang may-arì at silá rin ang nan~gagtuturò. Tinatawag na "dialéctico" ang gumagamit n~g dialéctica. Ang "dialéctica'y" ang carunun~gang ucol sa pag iisip-ísip at ang m~ga pinanununtunang landás sa bagay na itó.

¡Magaang na magaang! ang isinagot ni Elias n~g boong cahinhinan; ang namamatnugot n~g gayong kilusa'y magcapatid na nan~gulila sa ama na pinatay n~g guardia civil sa capapalo; nagcapalad aco isang araw na mailigtas co sila sa m~ga camay rin n~g m~ga iyong umamis sa buhay n~g canilang magulang, at dahil dito'y capuwa cumikilala sa akin n~g utang na loob ang dalawa.