United States or Nigeria ? Vote for the TOP Country of the Week !


77. =Anó ang palapalagay hinggil sa pakakapatay kay Bonifacio?= Hindi nagkakaisa ang lahat sa kanilang kuro at palagay ukol sa pagkapatay na yaon sa Ama n~g ating Paghihimagsik. Nagkakasalun~gatan at nagkakaibá. May nagsasabing tumpak at may nagsasabing hindi. Si José Clemente Zulueta ang siyang, umanó, nagsabi, na "Kailan~gan sa ikapagtatagumpay n~g Paghihimagsik ang pagkapatay kay Bonifacio, n~g m~ga panahong yaon": at ang kilalang mananalaysay na si Epifanio de los Santos, sa kanyang isinulat ukol kay Bonifacio, na pinagkunan n~g ilang mahalagang salaysay n~g munting aklat na ito, ay wari'y nagpapakilala n~g pagsang-ayon sa kuròng yaon ni Zulueta; subali't si Mabini, ang Dakilang Lumpo, ay kasalun~gat. Anitó sa kanyang tal

Sino man na pa nagkakapalad na magmalas sa kanyá~g m~ga Pulô, ay nakákita n~g pinakamagandá~g panig n~g daigdígan». Sa salaysay na itó ni Lopez Jaena, ay mapagúunaw

Pagkaraan n~g m~ga salaysay na ito'y nawala ang aking kausap at nang aking pinaghahanap, ako'y nagsising. Ako pala'y nan~gan~garap lamang. Ang hitsó Isang ugaling hanga n~gayon ay taglay n~g m~ga tagarito sa atin ang ipanalubong sa m~ga panauhin ang n~gátaing hitso .

Ang salaysay na ito ay paniwala'y dili n~g marami, n~guni't pinagtitibay na patotohanan n~g dalawang yaon, dahil sa takot na mapalò n~g kapitan.

Sumagot naman si Amado sa m~ga salaysay na natapos: Isang katiwaliang malaki ang m~ga pagmamatwid n~g kaibigan kong Peping sapagkat ang m~ga batás na yao'y di upang putulan n~g kalayaan ang bawat isa kungdi upang tangkilikin ang kapayapaan at pananahimik n~g m~ga mamamayán. Ang kalayaan ay di sa paggawa n~g masama kungdi n~g mabuti.

Bagay naman sa m~ga mahalagang bató rito na ang iba'y kinacalacal n~g m~ga tagarito ay di co na bangitin dahil sa nan~gan~gailan~gan n~g totoong mahabang salaysay sa cayamanan n~g lupaing ito sa m~ga mahalagang bató. Tungcol sa pagbabayaran ay hindi gumagamit n~g salapi, cung di gintong durog ang itinitimbang na totoong macapal sa lupaing ito anang m~ga mananalaysay.

Kung ang lalaki ang humiwalay, maging sa pag-aasawa sa iba ó hindi man at hindi kalooban n~g babae ay walang matuid ang lalaki na bumawi n~g bigay-kayang ibinigay niya ayon sa salaysay ni P. Colin; n~guni't ani P. Placencia ay isinasauli ang kalahati n~g bigay-kaya.

Ang ilan sa m~ga kasama naman nila Gervasio at Pablo ay gayon din; ang m~ga sagot nila at salaysay, ay siyang gagawing katibayan naman n~g paguusig sa sakdal na nalalaban sa dalawa ni Mauro. ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................

Bawa't anyô ng kanyáng mukhâ, bawa't galáw ng mga matá, bawa't salitâ ng maáyos niyang salaysáy, ay isang taták ng katotohánan, isang matibay na panghikayat sa lálong mapaniwalaing kálulwa. Kaya't napangilabot ngâ ng babáeng iyón ang madlâng sa kanya'y nakikinig!...

Kung alin ang matuid sa m~ga salaysay noong m~ga una sampu nitong m~ga huli ay di natin masabi at hangang n~gayon ay di pa lubos na kilala ang boong paraa't ayos n~g pamumuhay niyang m~ga taong gubat na nabangit baga man masasapantahang di lubhang magkakaiiba,