United States or Finland ? Vote for the TOP Country of the Week !
Guinoong Alcalde, ang itinutol n~g boong catigasan n~g loob ni Ibarra; cung hindi macabubuhay sa namatay ang capanglawan, lalò n~g hindi macabubuhay ang pagcabilanggô n~g isáng tao, na hindi pa natin nalalaman cung may sala siyá ó walâ. Nanánagot pô acó sa canyáng calagayan at hinihin~gî cong pawal-an siyá, sa m~ga araw na itó man lamang.
¡Huwag sana ninyong sirain ang catahimican! ang isinisigaw ni don Filipo; ¡hihin~gi tayo bucas n~g carapatang tumbas sa caguluhang canilang guinawa, bibigyan tayo n~g nauucol sa ating catuwiran; nananagot aco sa inyong bibigyan tayo n~g nauucol sa ating catuwiran!
Cailan man po'y nananagot aco, padre, sa lahat n~g m~ga gawang bucal sa aking sariling calooban, ang isinagot ni don Filipo na yumucod n~g caunti; datapuwa't hindi binibigyang pahintulot aco n~g aking maliit na capangyarihang makialam sa m~ga bagay na nauucol sa religión.
¿Maniniwala na ba sa iyo ang fiscal, na ikaw ay malinis sa hinugasan, kung wala kang ipakitang katunayan? sa ang gawâin n~g tatlo'y ibig mong kamkamin, dan~gan ang ikaw ay sabík sa tungkol, dan~gan an~g kami yata'y ibig mon~g lokohin, dan~gan ang ikaw ay napakamangmang; makita mo't ikaw din ang magsisisi pagdating n~g araw, ang paala-ala ko sa iyong ito'y hwag mong masamain pagka't mangyayaring ikaw ay mapaghimasukan n~g fiscal dahil sa ang gawa mong iyan at ang kwaltang naiipon sa iyo ay hindi mo kualta kundi pilak n~g marami, na dapat matanto n~g kapulun~gang namamahala, hindi n~g isang tawong namamahala sa isang kapisanan; ganiyang lahat ang kapisanan, tungkol n~g Presidente ang man~gulo sa lahat n~g bagay na kailan~gan, tungkol n~g Secretario ang mag-in~gat n~g m~ga kasulatan n~g kapisanan, tungkol n~g Tesorero ang mag-in~gat n~g kayamanan n~g Kapisanan, kaya't ang tatlong tungkuling ito dapat sa tatlong tawo, n~g upang lumiwanag ang pagsasamahán, ang Secretario na may tan~gan n~g man~ga kasulatan siyang dapat na maka-alam nang kwaltang na sa tagoan, dahil na siya ang may hawak n~g kasulatan, ang Secretario ang dapat maghawak n~g kasulatan ó makaalam sa m~ga nangyayari sa kapisanan, dahil na siya ang gumagawa n~g acta at ang Tesorero ay dapat magkaroon n~g kapanagutan sa kapisanan n~g itinatago niyang kwalta, kung magkano man, ayon sa kasulatang taglay n~g Secretario na kanyang pipilmahan; ang Presidente ó pinakapan~gulo n~g Kapisanan, ang kailan~gang magsuri kung tama ó hindi ang inaanyo n~g dalawa niyang katulong, kung sakaling hindi tama ang sino man dito, siyang bahalang magpaliwanag sa m~ga kasapi, kung tamâ naman, ay pipilmá din siya sa kasulatan sa ilalim n~g wikang Visto Bueno , sa makatwid ang kahulugan: nasiyasat kong mabuti, dumating man ang fiscal mag reclamo man ang kahit sino, maliwanag ka sa iyong tungkol, dahil na tatlo kayong nananagot sa lahat n~g mangyayari; hindi ganitò ang gawa mo, kundi tila ka, si Tiberio Cezar ang maibig ay dapat papangyarihin hindi ka naman emperador. ¿Bakit ibig mong mag Empera-emperadoran? at sa tagalog naman ibig mong mag Apô-Apô.
¿Ang gobernadorcillo bagá cayâ? Itó'y isáng cúlang palad na hindî nag-uutos, siyá ang sumúsunod; hindî nacapagmúmura canino man, siyá ang minumura; hindî nagágawa niyá ang maibigan, guinágawâ sa canyá ang calooban n~g ibá; ang capalít nitó'y nanánagot siyá sa Alcalde mayor n~g lahát n~g sa canyá'y ipinag-utos, ipinagawâ at ipinatatag sa canyá n~g m~ga ibá, na para manding nanggaling sa bun~gô n~g canyáng úlo ang lahát n~g iyon; n~guni't dápat sabihin, sa icapupuri niyá, na ang catungculang canyáng háwac ay hindî niyá ninacaw ó kinamcám: upang tamuhi'y nagcagugol siyá n~g limáng libong piso, at maraming cadustâan, n~guni't sa napapakinabang niyá'y canyáng inaacalang murangmura ang m~ga gugol na iyón.
At hindî tinapos ang canyang salitâ cung dî ang guinawa'y nagtawá, casabay n~g paglulubóg n~g canyang cuchara sa mapuláng lamán n~g papaya. Sumagot ang curang malakí ang hiyâ at natútulig. Nagcágayon acó't dahil sa acó ang nanánagot n~g salapî....
Salita Ng Araw