United States or Togo ? Vote for the TOP Country of the Week !
Dátapwa't dumating ang isang araw na kaming dalawang nagaaral ay naanyayahang dumaló sa isang piging sa daang Dulumbayan sa Maynila at doon ay dumaló rin ang isang kasama namin sa Colegio na kaakbáy ang kaniyang amá, na, mula n~g dumatíng ay waring pumasok sa loob kong ang pagmumukháng iyón ay aking naaalala. Inanyayahan kaming kumain at sa paguupuan sa dulang ay nápasiping sa akin ang matanda.
Linasap na n~g m~ga bumabasa sa amin ang sermón ni pari Damaso caninang umaga, at ayaw n~ga caming sila'y lubhang palayawin n~g napacarami namang m~ga caguilaguilalas na m~ga bagay, bucód sa baca pa sumama ang loob sa amin n~g franciscano cung siya'y ihanap namin n~g isang macacapan~gagaw, at ito ang aayaw cami, palibhasa'y cami taong payapa, sa cagalin~gan n~g aming capalaran.
Yaong Celiang laguing pinan~gan~ganiban baca macalimot sa pag-iibigan; ang iquinalubog niyaring capalaran sa lubhang malalim na caralitaan. Macaligtaang co cayang di basahin nagdaáng panahón n~g suyuan namin? caniyang pagsintáng guinugol sa aquin at pinuhunan cong pagod at hilahil?
Naparito cami't n~g upáng cayó'y aming dalawin; ¡cayó'y nacaligtas, salamat sa inyóng m~ga caibigan! Siya n~ga, Clarita, n~guni't nacaraan na ang panahón n~g m~ga himala; sinasabi naming m~ga castila: Magculang tiwala ca sa Virgen at cumarimot ca. Naparito n~ga po cami't ang sadya pa naman namin ay pakiusapan cayó tungcól sa Virgen. Magsasalitaan tayo tungcól sa pamumuhay.
Sinta co n~ga'y siyang papatay n~g alab sa apoy n~g digmang dipa na-aampat capoua namin ama, sacá igagauad ang pagca-casundong payapa n~g lahat. Sa pagayong balac lubos na nanalig ang bunying Julieta't naualang pan~ganib, gaya n~g nabag-bag pagcapit mahigpit sa mati-timbulang mapalad sa tubig;
Pagkalipas n~g paglusong namin sa madilim na yungib na kinamataan ko sa matanda, ay sinapit ang kanyang tahanan, doo'y guinanap ang kanyang pan~gakong ibuhay at ang binanguit na alamat ng Ilang-ilang ay sinimulan na. Nalaman mo anak ko: Magbuhat nang ako'y gawaran n~g sumpâ n~g Makapangyarihan, ay hindi na ako nagkapalad na makaulinig n~g tinig tao.
Ni noong 1861 man ay wala tayong makikitang "voces". Tunay man ngang marami ang binago noon ng kahista gaya ng "balac-yot", "datapoua", "loualhati", "catouiran", "catao-an'", "hayin", "bitoin", "hocbo", "muc-ha", "caniya", "ayauan", "ac-yat", "cong", "condi", atbp. na ginawa niyang "balaquiot", "hucbo", "mucha", "cania", "aiuan", "aquiat", "cun" at "cundi", ay mapaninibulusan nating hindi niya mapagkakamalang gawing "voses" ang "voces". Kaipala'y isa rin niyang kamalian sakaling hindi amin, na parang nagagad na lamang namin sa "Kun sino ..." ang "suob" at "muog"; nguni't ang "voces" ay aming kamalian marahil.
Ñgayong tumugon kayo sa uhaw naming sigaw ñg ikagagaling ñg bayan; ñgayong nagpakita kayo ñg mabuting halimbawa sa kapuá dalagang nagnanasang paris ninyong mamulat ang mata at mahañgo sa pagkalugamí, sumisigla ang aming pag-asa, inaaglahì ang sakuná, sa pagka at kayo'y katulong na namin, panatag ang loob sapagtatagumpay.
At upáng malubós ang pagpapakilala n~g adhikâng itó sa aming man~gagiging, mangbabasa, kung sakalì, n~gayón pa'y malugód na't magalang na ipinatátalastás namin sa kanïlá ang m~ga aklát na sa kasalukuya'y niyáyarì sa loób n~g Aklatang itó : =Ang Mánanabong, Ang Pangginggera, Bagong Hudas, Ang Sakim, Bagòng Parì at ibá't ibá pa.=
«Ayáw kami n~g isá~g baya~g kalahati ay malaya at kalahati ay alipin, ninanasá namin a~g kalayaán sa pagsulat ó pamamahayá~g; ninanas