United States or Greece ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang nagtutunggali ay ang nacaraang panahóng cumacapit at yumayacap na nagtútun~gayaw sa uugaugâ n~g malaking bahay na bató n~g m~ga macapangyarihan, at saca ang panahóng sasapit, na náririn~gig na buhat sa malayò ang canyáng awit n~g pagwawagui, sa m~ga sinag n~g isáng namamanaag n~g liwaywáy, tagláy ang Bagong Magandáng Balita na galing sa m~ga ibáng lupaín ... ¿Sinosino caya ang man~gatitimbuang at mababaon sa pagcaguhò n~g náguiguibang bahay?
Halos punô n~g tao ang salas: hiwaláy ang m~ga lalaki sa m~ga babae, tulad sa m~ga sambahang católico at sa m~ga sinagoga . Ang m~ga babae ay iláng m~ga dalagang ang iba'y filipina at ang iba'y española: binúbucsan nila ang bibíg upang piguilin ang isáng hicáb; n~guni't pagdaca'y tinátacpan nilá n~g caniláng m~ga abanico; bahagyâ na nan~gagbubulun~gan n~g iláng m~ga pananalitâ; anó mang pag-uusap na ipinagsúsumalang pasimulán, pagdaca'y naluluoy sa iláng putól-putól na sábi; catulad niyáng m~ga in~gay na náririn~gig cung gabí sa isáng bahay, m~ga in~gay na gawâ n~g m~ga dagâ at n~g m~ga butikî. ¿Bacâ cayâ naman ang m~ga larawan n~g m~ga iba't ibang m~ga "Nuestra Señora" na nagsabit sa m~ga pader ang siyang ninilit sa m~ga dalagang iyong huwag umimíc at magpacahinhíng lubós, ó dito'y talagang natatan~gì ang m~ga babae?
Humihip n~g boong galit ang bagyó halos sa magdamág; hindi sumicat ang isá man lamang bituin sa boong gabí; nagpatuloy ang waláng pagcasiyahan sa hirap na m~ga ¡ay! na nacacahalo n~g m~ga buntóng hinin~gá n~g han~ging malacás, datapwa't nasunduan niyáng bin~gí ang Naturaleza't ang m~ga tao; nagpuyát palibhasa ang Dios ay hindi siyá náririn~gig.
¿Anó pong sábi ninyó? Hindî pô ba ninyo náririn~gig? M~ga lan~gaylan~gayan ang áking m~ga panauhin; n~g taóng itó'y nagcúlang n~g isá; maráhil siyá'y hinúli n~g síno mang masamáng bátang insíc ó japonés. ¿Bakit pô nalalaman ninyóng silá'y nanggagaling sa m~ga lupaíng iyán?
Ang samaháng ang palatuntuna'y ang pagsisicap na camtán ang m~ga calayâan. Sa pagkikibit n~g balicat ay ipinakikilalang hindî niyá dinaramdam ó hindî niyá sinasakit n~g loób ó sa canya'y waláng halagang sabi ó balitang náririn~gig. Sa capangyarihan. Sa casalucuyan, sa horas ding iyón. Ang cahulugán n~g pan~galang Zoroastro'y: "ang lalong magalíng sa m~ga anác n~g m~ga táo.
Si Cárlos. ¿Baquit pô? ¿mayroon pô baga namang man~ga tauong bundoc ó bulobundoquin? Si Juan. Oo, Cárlos. ¿Di mo naririn~gig naman maminsanminsan tungcol sa bagay na iyan? Doon sa malayong malayò ay may man~ga tauong parang man~ga hayop ... Si Teodora. Ang man~ga tauong yaon ay hubò at hubad: caya n~ga acalain mo cung paano sila ...
Sa n~galan Romeo, aniya'i alang alang na catotong tapat at dating cadamay, caniya pipilitin huling cahilin~gan tagumpay n~g sinta n~g upang macamtan." Ang Pari sa busal n~g namanghang isip sa naririn~gig niyang malinao na sulit si Romeo'y n~g di magcahinanaquit, gayari ang sagot sa tan~gay n~g sáquit
¡Dios co! ang biglang sinabi ni Ibarra, at siyá'y nagulomihanan. ¡Guinoo, huwág pô cayóng mag-alinlan~gan, huwag nating sayan~gin ang panahón, pagcá't marahil matuloy n~gayóng gabí rin ang munacalang pangguguló! Tila mandin hindi siyá naririn~gig ni Ibarrang nacadilat n~g mainam at naca capit sa ulo ang m~ga camáy.
¡Ang capanatagan n~g m~ga bayan! ang biglang sinabí ni Elías n~g boong capaitan. Hindî malaho't darating sa icalabinglimang taón mula n~g magca Guardia Civil ang m~ga bayang ito, at tingnan po ninyo: hangga n~gayó'y mayroon pa tayong m~ga tulisan, naririn~gig pa nating nilolooban ang m~ga bayan, nanghaharang pa sa m~ga daan; patuloy ang m~ga pan~gan~gagaw at pagnanacaw, na hindi napagsisiyasat cung sinosino ang m~ga gumagawa n~g gayon; nananatili ang m~ga casam-ang gawa, n~guni't lumalaya ang tunay na masamang tao, datapuwa't hindi gayon ang tahimik na mamamayan. Ipagtanong po ninyo sa bawa't mabuting táong namamayan cung canyang minamagaling ang Guardia Civil cung ipinalalagay niyang ito'y iisang tangkilik n~g pamahalaan, at hindi isang caloob na pilit, isang pamahalaang calupitang ang m~ga napapacalabis na m~ga gawa'y nacapagpapahirap pa n~g higuit cay sa m~ga catampalasanan n~g m~ga masasasamang tao. Tunay na n~ga't ang m~ga catampalasanang ito'y lubhang malalaki, n~guni't bihibihira lamang, at sa lahat n~g m~ga catampalasanang iya'y may capahintulitan ang sino mang macapagsanggalang; datapuwa't laban sa m~ga capaslan~gang gawa n~g m~ga Guardia Civil ay hindi itinutulot cahi't ang pagtutol man lamang, at cung hindi man sacali totoong malalaki n~guni't ang capalit nama'y sa tuwi-tuwi na at may capahintulutan ang m~ga pinuno. ¿Ano ang naguiguing bun~ga n~g Guardia Civil sa pamumuhay n~g ating m~ga bayan? Pinatitiguil ang pakikipanayam n~g bayan sa capuwa bayan, sa pagca't natatacot ang lahat na sila'y mapahirapan
Tinugtóg n~g sandalíng iyón n~g relós sa bahay ang á las ocho. Nan~gatal ang cura at naupô sa isáng suloc. ¡Darating na! ani Sinang at kinurót si María Clara; ¿náririn~gig mo ba?