United States or Czechia ? Vote for the TOP Country of the Week !


At pamula dito magpa hangang tuláy ay lagyan n~g calleng sa linis ay sacdal, mag cabilang tabi capoua tabin~gan pulós na de tela,t, sadyang cariquitan. Sa actong paglacad banda nang música man~gag tutugtugang caligaligaya, putaca,i, gayon din man~gag sipag salva hangan sa pumanhic ang hari at reina.

Si Rizal, ang Gobernador Carnicero at isáng castilang nagn~gan~galang Francisco Eguilior ay lumálarò sa Loteria, sa bowán, bowán, at bumibili silang sapisapi n~g isang boong billete, na halagang sampong piso. Nang icawalong oras n~g umaga, n~g icá 21 n~g Septiembre n~g 1892, ay dumatíng sa Dapitan ang vapor-correo "Butuan" na napapamutihan n~g sarisaring bandera. Dalidaling sumalubong ang Gobernador at iba pang m~ga cagawad niya, na may casamang isáng bandang "música", sa pagca't ang boong acala'y may dumating na isáng punong may malaking capangyarihan, at ang unang balitang sinabi sa Gobernador n~g capitán n~g vapor ay tumám

¿Narurumhán ba ang camáy n~g cura na gaya n~g m~ga camáy n~g manggagamot? ¡N~g huwag magcagayo'y may malalakíng hacienda silá, at sacali't gumagawâ, gumagawáng may música at siyá'y tinutulun~gan pa n~g m~ga sacristan! ¿At ang cumumpisál cumare? ¿Hindî ba pagpapagal ang cumumpisál?

Sinong di matuá naman sa dalauáng nagsasayáo, sa tugtóg ay nababagay yaóng quilos nang catauan. Mag-uiuica capagdaca itong si doña María, itiguil iyang música pag lilibad nang dalauá. At saca tatanong bagá itong mahal na negrita, cun hindi naquiquilala yaóng si doña María. Sagót naman nang negrito hindi naquiquilala co, iyang itinatanong mo di co masabi cun sino.

Susumpain nang babaye ang lalaqui, at ang lalaqui naman ay sa babaye: susumpain ang canilang pagsasama, ipaquiquiramay ang anac at boong sangbahayan; at ang pangtapos sa gayong música, ay ang pagsusungaban, paghahampasan, pagsisicaran, pagtatadyacan at pagcacagatan.

¿Tumútunog sa maláyò ang caayaayang alin~gawn~gáw? Pagdaca'y nan~gag tatácbuhan ang m~ga batang lalaki at nan~gag-úunahan sa pagtún~go sa labás n~g báyan upang salubún~gin ang m~ga banda n~g música. Limá ang inupahan, bucód sa tatlóng orquesta.

Matibay na carretóng may apat na gulóng, na guinagamit n~g m~ga hucbó ó n~g m~ga ferrocarril. Isang instrumento n~g música na may m~ga cuerdang tansô na guinagamit n~g unang panahon. "La Independencia" n~g ica 4 n~g Noviembre n~g 1898. Ang isáng Nación ó ang isáng caharîan.

Ang uica'i, itiguil muna ang pagtugtog nang música, ang negrita'i, tatanong na sa negrito na casama. ¿Diyata't, di mo quilala yaong si doña María! ay hindi ang sagót niya cun sino't, cun alín siya. Anitong negrita naman sasabihi'i, paquingán, at nang iyong maalaman nagligtás sa iyong buhay. Hiniling sa iyo naman mataas na cabunducan, at doon nga maguiguisnán sa tapát nang durungauan.

¡Ipagpatuloy ang fiesta! ¡Música! ¡hindî mabubuhay n~g capanglawan ang namatay! ¡Capitan, gagawin dito ang pagsisiyasat!... ¡Pumarito ang directorcillo!.... ¡Piitin ang "maestro de obras"! ¡Ipan~gáw siyá! ¡Ipan~gáw! ¡Eh! ¡música! ¡música! ¡Ipan~gáw ang maestrillo!

Pumasoc na ang música sa bayan at tumutugtog n~g masayang m~ga "marcha" na sinúsundan n~g m~ga bátang marurumi ang pananamit ó halos m~ga hubo't hubád: may ang bárò n~g canyáng capatíd ang suot, may ang salawál n~g canyáng amá.