United States or French Polynesia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Na dili umano,i, nang panahóng una sa reinong Portugal sabi sa novela, sa sacop din nito na Visadang villa doon ay mayroong pobreng, mag-asaua. Fabio ang lalaqui tunay na pan~galan ang casi,t, esposa ay Sofia naman, mag-asauang ito,i, buhat nang macasal sapól sa dálita,t, ualang pamumuhay.
Mapalad ka pò, katoto, na sa masíd ay di pa naka lalasáp n~g libong kapaitan at m~ga lasong natatagò sa pusò n~g isáng babai. ¡Oh, ginoó! Sa kanilá'y mayroóng masamá at may mabuti rin namán. At ang tuntunin ko'y náuuwî sa: Madaling pag-ilag sa m~ga may tagláy na kapintasan at manatili akó sa m~ga mairugin at dî salawahan. ¿Anó ang sabi ninyó?
Cun mayroong tila mancha sa balat ó cun sinisibulan nang man~ga tila butil. Anong color niyong man~ga pinacabutil, at cailan ang paglitao sa balat. Anong nararamdaman niya nang macasibol yaong man~ga butil na yaon. Cun mabaho ang catauan nang maysaquit. Cun mabaho ang hinin~ga. Cun dinaraanan nang desmayo.
Itong lahat ay pauang aral ni D. Martín Martinez. Ang gagauin sa quiniquilmos na ang tauag nang castila sa gayong saquit ay almorranas; na yao,i, pamamaga nang puit nang tauo. Doon sa pouit nang tauo, mayroong anaqui bucolbucol namumunti, na cun minsan ay namamaga doon sa loob, na hindi naquiquita cundi sa oras nang pananabi.
Tila totoong totoo (tingnan ninyo ang calacasan nang guniguni) na mayroong lumapit sa caniya na isang maban~gis na tigre, na nacabuca ang bun~gan~ga, at sasacmalin siya. Nang inaacal
Cun mayroong batang ipinan~gan~ganac at ualang butas ang pouit, ay bubutasang marahan dahan nang isang lancetang matilos. Gayon din ang gagauin cun hindi macaihi ang bata, lalaqui ma,t, babayi man, dahil sapagca ualang butas.
Cun malauon na ang saquit, mayroong lungmalabas na man~ga manchang mapulang mapula, para nang quinagat nang pulgas, cun minsan naman sinisibulan sa liig, sa dibdib, at sa tiyan nang man~ga butil na puno nang tubig, na yao,i, masama. Ang maysaquit ay namamatay cun minsan sa icapat, ó icalimang arao. Masama sa saquit na ito ang man~ga bagay na mainit.
Cun minsan mayroong naiipong tubig sa tiyan nang tauo, na yaon ang dahilang iquinapamamaga noon, at ang pan~galan sa saquit na yao,i, bilbil . Ang tubig ay gungmagala at nagbabago nang lugar, cun ang may catauan ay nagbabago naman nang lagay; ang pulso ay munti, madalas at matigas tigas; caunti ang inaiihi nang maysaquit; nauuhao siyang parati, yungmayayat, at ang paghin~ga ay mahirap; ang maysaquit ay nanhihina pa mandin cun malauon, nag-uubo siya, at may lagnat na caunti.
Sa lingo'i, ualang pagliban ang sa inyo'i, pagcacasal, nguni ay mayroong lamán ang sabi mong binitiuan. Ang sagót ni Leonora mayroon nga po aniya, at cun aquing ipagbadyá malalagót ang hiningá. Cun aquin na pong macamtán yaong matrimoniong mahal, saca co po isasaysay ang lihim cong iningatan. Ito'i, lisanin co muna ang súgat nang púso niya, at ang aquing ipagbadyá itong si doña María.
Nang mapalabas ang bulating maputi na mayroong ulo, at man~ga casucasuan na tinatauag na tenia ó solitaria, ay painumin ang maysaquit na matanda nang tubig na pinaglagaan nang balat nang ugat nang granada. Datapoua houag painumin pagdaca nang marami macacasama sa caniya.