United States or New Caledonia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Cun minsan namamaga ang isang labi nang bibig at ang ilong. Itong man~ga bucol na pinan~gan~ganlang bicat, ay matigas, hindi mainit, hindi masaquit, at tila louag doon sa quinadoroonan, sapagca cun ugain n~g daliri ay ga sungmusunod. Cun ang binibicat ay bata, ay hindi maliuag gamutin; datapoua cun matanda ay malauon bago mauala ang bicat.
Tiburcio Espadaña ang pan~galan n~g caawaawa, at baga man tatlompo't limang taón ang gúlang ay tila matanda na; gayón ma'y lalong bata pa siya cay doña Victorina, na may tatlompo't dalawa lamang. Magaang maunawa ang cadahilanan nitó, n~guni't pan~ganib na sabihin.
May napanood sa m~ga pader na tinitipong m~ga maliliit na m~ga háyop at m~ga dahon n~g m~ga cáhoy at damó, sa guitnâ n~g m~ga "mapa" at lúmang estanteng punô n~g m~ga libro at n~g m~ga súlat-camáy. Lubhang nalilibang ang matandâ sa canyang guinagawâ, na ano pa't hindî naino ang pagdating n~g binat
¡O ang convento ó ... ang camatayan! ang inulit ni María Clara. ¡Ang convento, ang convento ó ang camatayan! ang mariing sabi ni parì Dámaso. María, matanda na acó, hindi na mangyayaring tumagál pa ang aking pagcacalin~ga sa iyo't sa iyóng capanatagan.... Humirang ca n~g ibang bagay, humanap ca n~g ibáng sisintahin, ibáng binat
Ito namang anác ay di nag tatanong at anoma,i, uala na inioon~goy, sa canyang tahana,i, laguing naroroon sa oyaying baguing humiga,t, buman~gon. Mana,i, isang gabi na catahimican sa oyayi niya ay nagugulaylay, himbing nang pag tulog siya,i, linapitan nang isang matanda,t, cagyat na pinucao.
Cun magpaquita nang calumbayan ay parang nagsasaysay na siya,i, nananaghili; caya ang quilos at pan~gun~gusap ay iisipin, na ibagay sa touang ipahahayág. Ang tauong nagagalit ay houag aaglahiin, sa pagca,t, lalong magagalit. Ang bata,i, houag man~gan~garal sa matandá cun di may catungculan, at capoua man bata ay di sucat man~garal, cun inaacalang di mamatapatin.
Saca ang tutucoin ay natatamlay at dinaraanan nang init at guinao na halihalili; ang saquit nang ulo ay malaqui, cun matanda ang tauo; cun bata,i, naghihilim; totoong saquit nang lalamunan; namamaga ang bubong nang mata; hindi macatin~gin sa liuanag ang maysaquit; ang mata,i, lungmuluha, at ang lungmalabas ay mahapdi.
Nasa m~ga bisig na n~g matanda, ay isang sigaw pa, sigaw na ubos lakas, ang narinig n~g lahat. ¿Nasaan ka, Tirso? ¡¡Tirso!!... Mabilis na tulad sa kidlat, ang tinawag na di pa natatanaw n~g nagpapagibik ay biglang nagkawala sa, pagkakapigil n~g kaakbay na mestisa at parang limbas na dumaluhong sa harap niyon, kasabay n~g tawag na: ¡Teang! Si Teang ang maysakit.
Cun ang babayi hindi na dinaraanan nang panahon sapagca siya,i, matanda na, cun baga bigla ang pagtahan, ó ang pag-urong nang bouan, at dati siyang pinananaugan nang malacas, ay gagamutin nang gayon: Ang maysaquit ay sasangrahan, at cun macalalo ang anim, apat ó tatlong bouan, ay sasangrahang uli. Houag pacanin nang maraming carne ó itlog, at houag painumin n~g alac.
Utos ng matanda'y Mahalay di sundin Kinabubusun~gan Batang paris ko din Larán-larán larin larin larán Larán larán larin larin larán... ......................At pagka ikot n~g umaawit ay hinarap ang matanda at dinugtong. Kaya n~ga: Inom na, inom na't Sa kamay ko galing Sukdang ito'y laso'y Di ka na tatalbín... Laran laran larin. Ehoy!... Ehoy ...! ang sigawan n~g marami.