United States or France ? Vote for the TOP Country of the Week !


Pinasimulaang guinamit ang apellidong Rizal n~g mag-aral ang batang si Jose, upang siyá'y macaligtas sa mahigpit na pag uusig n~g m~ga fraile sa m~ga nag-aapellidong Mercado. Wicang castila ang apellidong Rizal, na ang cahulugán sa wicang tagalog ay ang muling pag-supang ó pag-ulbós n~g pinutol na halaman ó damó.

Marami sana ang masasabi co tungcol dito sa bagong nangyaring ito; subali,t, nang houag baga,i, mapacahaba ang aquing salita, ay lalactauan co ang marami at malamán na mañga bagay-bagay, at sasabihin co lamang itong mañga susunod: Sa malaquing pag-ibig ni cabezang Angi, na macaligtas at macalabas sa carcel ang caniyang anac, na si Próspero, at macaoui dito sa bayan, ay ipinagbili niya ang lahat-lahat nang pag-aari nila; pati bahay, pati solar , pati alhajas , na ualang-ualang natira sa canilang mag-ina ni Felicitas, cundi ang canilang damit lamang.

Hindî lumampás ang isáng taón at siyá'y nabáo at naulila; guinawâ niyáng aliwan ang m~ga libro upang siyá'y macaligtás sa calungcutan, sa sabong at sa pagca waláng guinágawâ. Datapowa't lubháng nawili sa m~ga pag aaral at sa pamimilí n~g m~ga libro, hanggáng sa mapabayaan niyá ang sariling pamumuhay, cayá't siyá'y unti-unting naghírap.

M~ga saysay ni Don Francisco Pi y Margall: "Sawíng palad n~ ang m~ga nasásacop n~g ating capangyarihan sa dacong Oceanía: hindî ipinagcacaloob sa canila ang m~ga "derechos políticos", ang m~ga carapatán ò catuwiran bagáng ucol sa táong namamayan, ayaw ipagcaloob sa canilá ang catuwirang magcaroon n~g m~ga tagapakiharáp sa Capulun~gang-Bayan, ayaw alsín sa canilá ang pamatoc na sa canila'y isinacláy n~g m~ga fraile, at pagca nauucol sa iguiguinhawa n~g canilang catawan sila'y nililimot na parang hindî m~ga caanib n~g España. ¿Papaanong iirog sa atin ang m~ga taong doo'y nananahan? ¿Papaanong hindî magdaramdam n~g malaking pagcainíp upang sila'y macaligtás sa cahariang sa canila'y namamahalang tulad sa m~ga unang panahon n~g pagcalupig sa canila?

Isáng batang ang hanap-buhay ay mag-alaga n~g m~ga hayop, na nan~gahás magpatibay na wala siyáng nakita liban na lamang sa isáng ilaw at dalawáng táong nan~gacasalacot, nahirapang lubha upang macaligtás sa m~ga hampás at m~ga lait.