United States or Ethiopia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Akó na kaylán ma'y di nakababatid kun paano ang pag-iyák ay kusang tumulò ang luh

Datapwa't ... ¡hindi pala! ¡Ang Beaterio , na nang una'y itinuring kong isang Paraiso na katatagpuan n~g dilang luwalhati n~g babaeng banal, ay siya palang tunay na impiyerno sa balat n~g lupa, isang parusahang kinasasadlakan n~g m~ga nahihibuan n~g buktot na hatol! ¡Ang m~ga taong itong kung sabihin n~g aking m~ga ninuno'y matapat na alagad n~g Kabanalang sinugo n~g Dios upang maghasik sa daigdigang ito n~g malusog na binhi n~g Dakilang Asal, at di umano pa'y m~ga tagapagakay sa m~ga kinapal na ninitang ginhawa, ay wala pala kundi m~ga kasumpasumpang kawa n~g Pagpapakunwari na sa tulong n~g balatkayong Tumpak na Pananampalataya'y nagiging halimaw na laging uhaw na mapagsamantala sa puri at dan~gal n~g kahima't sinong mahulog sa kanilang inuumang na lambat! ... ¡Ah, n~gayon ko nakilala ang malaking pagkakamaling aking nagawa laban sa iyo, asawa ko! ¡Dahil sa iyong pagkakasapi sa isang Kapisanang di ko nakilala, pagkasaping ayon sa paring di ko nahulaang may imbot, pala sa aking pagkababae'y sukat daw upang ikaw'y pangdirihan n~g sinomang gaya kong may loob sa Dios, minarapat ko ang sa iyo'y lumimot ... pinagsisihan ko n~g gayon na lamang ang pagkakilala sa iyo ... aking ininis sa sariling dibdib ang pagsintang tumibok na kusa sa mura kong puso ... at ang kadalisayan n~g aking pan~gako ay kusang hinamak at pinapagmaliw n~g lubuslubusan ...! ¡Patawad n~ga, Tirso, ang hinihin~gi sa iyo nitong asawa mong nagbabalik-loob!...

"para n~g panaghóy ng nananambitan". Sa "Kun sino ..." ay gaya ang nakalagay sa lugal ng "para" na sa malas ay kusang binago, upang wagasin ang pananagalog. Iginalang ni P. Sayo ang "para". "na ang uica,i, "Laurang aliu niyaring budhî". Sa "Kun sino ..." ay ganitong kamalian ang nakalagay: "ang wika ay !Larawangaliw niyaring budhi!"

Ang mabuti, mama, ay dalhin ninyo agad sa ospital ang inyong senyora. ¡ Ambulancia ! Samantalang paganyan ang m~ga sambitlaing nagpapalipatlipat sa bibig n~g maraming nakasaksi sa gayong kusang ginawa ni Elsa, si Tirso naman, na ipinalalagay n~g balanang nakamalas sa anyo n~g dalawa na asawa n~g mestisa, ay hindi magkantututo sa marapat gawin. Elsa ... Elsa....

"Ipinauunawa rin, na ang m~ga katungkulang ginaganap n~g lahat n~g napapasok sa Katipunang itó, ay lubhang mabibigát, lalong-lalo na kung gugunitaín na di mangyayaring maiwasan at walang kusang pagkukulang na di aabutin n~g kakilakilabot na kaparusahán."

Di naman mangyaring mabig-yan n~g ganti palibhasa'y isang dakilang principe, anopa't wala nang anomang nangyari kung kahima't labag sa utos n~g Ley. Babaeng pinatay sa Novelang sulit ay kusang nabuhay sa dunong n~g Langit at muling naugpong pinutol na liig napadpad sa ibang reino't dalampasig.

Tan~gi sa rito, si Bonifacio na rin ang kusang nagpauntol-untol sa pamanhik n~g m~ga kababayang nagsisibuo noón n~g "Liga Filipina," na lahat halos ay m~ga pilipinong litaw, nakakakaya't may pinagaralan, na nagsisiasang sa pamamagitan n~g "Ligang" yaon, ay makukuha n~g bayang pilipino "sa loob n~g kapayapaan" ang pagsugpo sa masasama't hidwang pamamalakad dito sa atin n~g pamahalaang kastila at n~g m~ga "fraile."

Ikaw din ang kusang lubos sumiphayo sa niluhog luhog n~g aba kong puso; at dina na awang mag gawad maglagda n~g hatol na imbi na siyang papatáy sa abang kumasi't walang kasalanan kahit na ano man, kundi ang sa iyo'y lubos na isuyo ang iyong nalamang hindi man kinuro.

Tungkol sa "aca,i," sa saad na: "Ang aca,i, cong hocbo,i, cúsang pinahimpil sa paá nang isang; bundok na mabangin"... ay maliwanag na isa lamang kamalian "Akay" ang sa "Kun sino ..." at kay P. Sayo ay ganito naman naging "na" ang "cong". "Ang akay na hukbo'y kusang pinahimpil sa paa nang isang bundok na mabangin"...

Ang sinisisi ko'y ako ri't di iba na kusang nadaya ay di alumana nasabik ang puso sa maling pagasa di magtiis namang buhay ay mapaka. Hanggang dito't yamang wala n~g panahon itong nalugami sa pagkaparool akong inayop mo'y di na malalaon sa dustang libin~ga'y pilit na hahantong.