United States or Uganda ? Vote for the TOP Country of the Week !
Isa sa m~ga kapaniwalaan n~g ibang m~ga Tagarito na binangit, n~g m~ga mananalaysay ay itong sumusunod: Ang m~ga tao sa baybayin na pinan~gan~ganlang Iligayanes ay naniniwala na ang lupa't lan~git ay hindi nagkaroon n~g pasimula: at di umano'y nagkaroon n~g dalawang Diyos na ang isa'y nagn~galang Kaptan at ang isa'y Magwayan : at ang han~gin sa lupa at ang han~gin sa dagat ay nagkaisa at sumuka n~g isang kawayan.
Makaraan ang m~ga ilang mabayanad na yatiit n~g sahig ay nabuksan ang tabing n~g pinto at sa susun~gaw ang ating binibini; maputi at wari'y isang tala na pan~ginoon n~g ibang m~ga bituin sa kaningnin~gan kaya't walang kalulua ang di mamangha sa gayong kagandahan, at pagkapanaog sa isang hagdanang may limang baytang ay sinalubong na n~g ating binata at nagyakap ang mag sing irog ¡kay sarap na pagmamahalan! at pagkatapos maigawad n~g isá at isa ang nararapat ay nan~gagsiupo sa isang bancong kawayan na nasa ilalim n~g isang malabay na puno n~g acacia .
Ang sakbat na kagamitan ay sibat na kawayan ó san~ga kaya n~g kahoy at, pana't busog na may lason na kanilang ginagamit sa ano mang lakad nila. M~ga totoong magiliwin sa tugtugin at ang kanilang m~ga instrumento ay buho't kawayan. May sarisaring sayaw sila, na tinatawag nilang sayaw kamote, sayaw pagong, sayaw pan~gin~gibig sayaw pakikihamok at iba pa na may kahabaang saysayin dito kung papaano.
Ang lalaki ay nagpahayag sa babayi na sila'y magisang dibdib, dahil sa walang iba dito sa sangdaigdigan; n~guni't hindi pumayag ang babae; sapagka't sila'y magkapatid na galing sa isang kawayan.
Tumutol ang iba sapagka't inaasahang ipapanhik n~g matanda ang kalabaw, doon sa dulo n~g kawayan; n~guni't n~g magkaaninawa'y sila din ang mali sapagka't hindi pinaglinaw muna ang pustahan, ay ang matanda din ang nagsabi. Ang kamalian ay katalunan; Siyang kalakarang leying umiiral. At ang lahat ay di nakatanguí; napatalo na n~ga sila at matanda'y inusong sa isang duyan.
Ang karaniwang sulatán ay kawayan ó m~ga dahon n~g halaman na siya ring inugali n~g m~ga taga ibang lupain n~g di pa natutuclasan ang paggawa n~g papel at ang panulat na ginagamit ay matulis na bakal ó patpat at di umano'y tinatawag na sipol . Ang m~ga susulatín naman ay ang canilang m~ga tula at awit na siya nilang gawî ó kung dili ay ginagamit sa pagtatala n~g bilang n~g canilang m~ga hayop at m~ga kalakal at gayon din sa pagsulat n~g liham.
Ang kawayan namang ito ay itinanim n~g Dios Kaptan, at n~g lumaki ay pumutok na nilabasan n~g dalawang kawayan na kapwa naging tao, na ang isa'y lalaki at ang isa'y babae. Ang lalaki ay pinan~ganlang Sikalak at ang babae'y Sikabay.
Salita Ng Araw