United States or Eritrea ? Vote for the TOP Country of the Week !


¿Nahíhibáng kayâ akó, oh, Dios ko? ¿Sino kayâ ang matandâng Edeng na iyán? Marahil, isáng kamag-ának kong totoóng malayò. Inyó na n~gâng papasukin. At pinaroonán ko't tinawag naman si matandâng Edeng. ¿ kayâ mabinat kun akó'y biglâ niyáng mákita? ang tanóng'sa akin n~g matandâ, sa lubós na pagmamasakit. Hindî aní ko pagkâ't tila malakás pa kay sa akin.

Kun ang kahinlugang dapat magmasakít ay nananalan~ging búhay ay maligpit ang di kamag-anak ¿anong máiisip di ang daganán na n~g sangmundong sákit? At saka ang tawo'y kundí tatalikdan ang pagkakasalang kinadudumugan ay hindí malayo na tayo'y pahatdan n~g parusang walang dalang pakundan~gan.

Lahát halos ng mga kamag-ának at mga kaibigan ni aling Tinay ay nagkakaisang di mabuti ang kanyang inaakal

Kung walang kaanák-anák liban sa alipin lamang ay walang nagmamana, kungdi ang magulang ó nuno ó m~ga kapatid ó m~ga kamag-anak na malapit n~g namatay at ang ipinagkakaloob lamang sa m~ga anák sa alipin ay ang gaya rin n~g nabangit na. M~ga anák sa kaa~gulo. Ang m~ga anák sa kaaagulo ay hindi nagmamana n~g ano man at inaari pang masamang uri.

"Hindî ako, nguni't....." "Ikáw ba'y kamag-anak noón?" "Hindî , datapwa't....." "Ah! gayón pala, ay ano't ikáw ay nanghimások sa kanilá? Sino ka bagá rito sa báyan?"

Man~ga iláng araw lamang ang nakaraan, at, iyóng batang patáy gutom, iyóng ulilang walang kamag-anak ay naging isang nagaaral sa S. Juan de Letran at kasakasama kahit saan pumaroon ng isang kapwá batang anák ng matandáng maawaín. Hindí alilang utusán ang kanyang lagáy kundi isáng anák dín n~g nagaampon at kapatid n~g kaniyang anák.

Itong tawag na Dato na pan~gulo ay nanánatili pa hanga n~gayón sa Holó't Mindanaw. Ang pamumuno n~g pan~gulo ay paratihan ó sa tanáng buhay. At ang pagkapuno't pagkamáginoo ay minamana n~g anák at kung sakaling wala, ay m~ga kapatid ó kamag-anak na malapit ang humahalili.

Hindî akó kulang-pálad, kundî nápakamapalad n~g mákita kitang mabuti ! Gayón din, hindî akó námamali. Makiníg ka, irog kong anák; Isáng dalagang kulang-palad ay pinagtulun~gang inagaw n~g kanyáng m~ga kamag-ának, sa lalaking kasintaha't katipán. Dinalá sa malayò at doó'y pinilit ipakasal sa isáng americano.

Iginagalang din ang m~ga kamag-anak at inapó n~g m~ga puno, na kung baga ma't hindi nakapagmana n~g pagkapuno ay pawang ibinibilang namáng taong-mahal at ipinakatatan~gi sa m~ga taong karaniwan. Kung paano, ang kamahala't pagkamaginoo n~g m~ga lalaki ay gayon din ang sa m~ga babae . Tavera ay laya ang ibig sabihin; at ikatlo'y ang m~ga alipin na sa Bisaya'y oripun .

Inaharáp ang sakdál sa pangalawáng hukóm, dapwa't ito'y tumanggíng lumítis sa usapín, sapagka't siyá'y kamag-anak ng nagsasakdál na si Julio.