United States or Liechtenstein ? Vote for the TOP Country of the Week !


Itong saquit na ito,i, dala nang apdo , na hindi husay na para nang dati, ó cun sungmusucal ang man~ga dinaraanan noon. Sa saquit na ictericia ang puti nang mata at ang boong catauan cun minsan ay dungmidilao, pati nang ihi madilao rin, at nacacamancha sa man~ga damit na maputi. Ang maysaquit ay nananab-ang nang pagcain at mapait ang caniyang bibig.

Páwang nanglúlumo ang lahát. ¡Pilitin na acóng papagsuutin n~g zapatos at huwag acóng painumín sa bóong áking búhay cung di iyán lámang ihì n~g cabáyo na cung tawagui'y cerveza, capag napatáwag acó cailáan man n~g "pelbistero!" ang sumpáng sinabí n~g tagabúkid, na nacasuntóc ang m~ga camáy. ¿Sino? ¿Acó, mayamang gáya ni don Crisóstomo, marúnong n~g castílang gáya niyá, at nacapagdadali-dali n~g pagcaing may cuchillo at cuchara? ¡magtátawa acó cahit sa limáng m~ga cura!

Ang ihi nang maysaquit sa catapusan nang lagnat, ay mapulapula, na nagcacalatac na tila ladrillong binayo; cun minsan ang ihi anaqui mayroong bula sa ibabao, ó balat na manipis. Ang pag-uli nang lagnat sa icalaua, ó sa icatlong arao, cun minsan ay hindi doon sa datihang oras cundi maaga sa roon ó huli caya.

Caya masamang gauin yaong man~ga gauang yaon, lalo na cun ang idinaraying nang maysaquit ay ang init, at cun naquiquita namang tuyo ang caniyang balat, ang man~ga labi, ang dila, at ang lalamuhan at saca mapula ang ihi, at cun ang ibig niyang totoo ay ang man~ga bagay na malamig. Ang ipinacacain sa maysaquit, ay isa namang nacasasama sa caniya.

Cun malalauon-lauon, ay nalalagnat dahilan sa tubig na nabubuloc sa man~ga laman, at pagca gayon ang caniyang hinin~ga ang lauay at ang ihi ay mabaho. Maraming dahilan ang iquinapagcacasaquit nang tauo noong gayong saquit.

Yaong saquit capag tumama sa puso , ó sa baga ay mamamatay ang may catauan; cun sa sicmura, sa man~ga bituca ó sa pantog nang ihi, ay mapan~ganib din ang buhay nang tauo; at cun ang muc-ha ang napasma, ay masama ring saquit, sapagca yaong gayo,i, sa man~ga utac nang ulo nangagaling, at cun ang muc-ha,i, lungmalamig at cungmucupis, ó cun ang maysaquit ay nacacalimot-limot na, ay maliuag mauala yaong saquit.

Ang gamot sa mayroong bato sa pantog, pati sa tauong binabalisaosao, ó sa mahirap umihi. Caya nahahalatang may bato sa pantog ang may catauan, sapagca cun umihi, ay sungmasaquit ang dinaraanan nang ihi, na patuloy ang pagsaquit hangan sa dulo nang punong catauan.

Ang nagcacasaquit nang gayon, ay hindi macahin~ga nang maloualhati ang caniyang dibdib ay tila siquip; cungmucumbo ang sicmura, ang tiyan, ang dibdib pati nang balicat. Ang may cataua,i, nauuhao,t, napupuyat, at ang paghin~ga niya,i main~gay; ang paghiga nang tihaya ay mahirap sa caniya; sungmusunod doon ang init, ang lagnat, at ang pagquinal nang puso; ang ihi ay malinao at hindi husay.