United States or Peru ? Vote for the TOP Country of the Week !
Itong sin~gao sa bibig cun minsan di man gamutin, ay nauauala; datapoua cun minsan ay nalalagnat, napupuyat at nananab-ang nang pagcain ang nagcacasaquit nang gayon. Ang man~ga sangol ay sungmisigao, at aayo sumuso dahil sila,i, nasasactan nang gatas cun dungmaraan sa bibig.
At sapagca ang lahat na bagay na lagnat ay mayroong caniyang man~ga tanda, caya bago gamutin ang maysaquit ay cailan~gang tingnan muna, at tanun~gin nang lahat na caniyang nararamdaman, ó cun ano caya ang pinagmul-an nang caniyang saquit; at nang maalaman nang mangagamot ang caniyang itatanong sa maysaquit, ay basahin niya ang capítulo 90; at ang man~ga aral na nauucol sa pulso, ay hahanapin niya doon sa capítulo 89.
Cun minsan namamaga ang isang labi nang bibig at ang ilong. Itong man~ga bucol na pinan~gan~ganlang bicat, ay matigas, hindi mainit, hindi masaquit, at tila louag doon sa quinadoroonan, sapagca cun ugain n~g daliri ay ga sungmusunod. Cun ang binibicat ay bata, ay hindi maliuag gamutin; datapoua cun matanda ay malauon bago mauala ang bicat.
Itong saquit na ito,i, maliuag gamutin; magaling doon ang suero número 17, ang píldoras número 18, pati nang sa 57; maigui rin ang man~ga gulay at ang man~ga saguing etc. na nacagagaling-galing cun malaon. Ang gagauin nang tauo, capag nararamdaman, na siya,i, magcacasaquit na.
Sa alin mang tauong linuluslusan, bata man matanda man, ang pag-gamot ay iisa rin. Datapoua ang man~ga bata ay madaling gamutin, at bihira ang hindi gungmagaling, alagaan lamang nang tali, ó bigquis yaong lugar na pinaroroonan nang bituca.
Cun baga ang sugat ay totoong unti, ay siya na roon ang anlalaua; n~guni cun malalim ang sugat at munti ang butas ay cailan~gang lac-han nang caunti ang butas bago gamutin. Cun ang sugat ay malaqui, caalamalam mamamaga muna, bago magnacnac; ang maysaquit ay lalagnatin, at cun minsan ay tila masisirasira ang bait.
Binabatac lamang nang dalaua catauo ang dalauang casangcapang pagtatamaan, at saca ang isang tauo ay caniyang pinatatama ang dulo nang buto sa caniyang susuutan; cun minsan ay hindi cailan~gan ang tatlo catauo, at na-aari ang isa, cun maalam alam humipo,t, tumin~gin. Cun baga hindi lamang lungmilingsad ang buto cundi nabali pa, ay gagamutin muna ang pagcalingsad, bago gamutin ang pagcabali.
Cun itong saquit ay casama nang ibang cólico, ay ualang sadyang pag-gamot dito, sapagca cun gamutin ang totoong saquit; ay mauauala pati itong isa. Datapoua cun ualang ibang casamang cólico, ang gamot doo,i, ganoon. Ang maysaquit ay sinusumpit, at quinucuscos ang caniyang tiyan nang mainit na damit; magaling namang painumin nang tubig na pinaglagaan nang manzanilla.
Ang gamot sa tiboc, na cun turan nang castila,i, panadizo, ó panarizo. Ang tinatauag nang tagalog na tiboc ay sungmisibol sa man~ga dulo nang daliri, at totoong sungmasaquit. Itong ganitong sibol ay hindi sucat hamaquing pabayaan, sapagca cun minsan ay nabubuloc at nasisira pati nang buto nang daliri, cundi gamutin pagcaraca. Cun minsan ay namamaga ang boong camay hangang itaas.
Ipatawad po ninyo, ang itinutol ni doña Victorina na nag-init, ang tungcol diyan sa capangyarihan n~g confesión.... gamutin n~ga po ninyo ang asawa n~g alférez n~g isang confesión.