United States or Panama ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang lahat ay dumun~gaw. Datapwa't nakita nilang ang tinurang sasakya'y muling lumalakad at papalayo na, na kinalululanan n~g isang babaeng nagtatago n~g mukha't ayaw manding pakilala. ¿Sino iyon? ang naging tanun~gan n~g isa't isa, ¡Ah, marahil siya ang ating reyna Dorotea! At noon din ay may narinig naman silang kumakatok na tao sa pinto sa lupa.
¡Ipagpatuloy ang fiesta! ¡Música! ¡hindî mabubuhay n~g capanglawan ang namatay! ¡Capitan, gagawin dito ang pagsisiyasat!... ¡Pumarito ang directorcillo!.... ¡Piitin ang "maestro de obras"! ¡Ipan~gáw siyá! ¡Ipan~gáw! ¡Eh! ¡música! ¡música! ¡Ipan~gáw ang maestrillo!
Umaalin~gawn~gaw pa ang walong sabaysabay na putóc n~g baríl ay nagsigawan na n~g dî ano lamang n~g ¡Viva España! ang caramihang lalaki't babaeng castíl
Kinákaila~gan a~g isá~g katigasán n~g loób na di karaniwan upá~g a~g mabuti~g gaw
Malayò na ang pulutóng. Sa m~ga taong nacasun~gaw sa bihibihirang bintan
¡Cahabaghabag na España, na totoong ipinagsisigawan sa pagdiriwang n~g m~ga líbolibong halíng, na conowa'y sumísinta sa kinaguisnang bayan!... ¡Cahabaghabag na España!... ¡N~g umaga ring iyón, casabay n~g tugtóg n~g "Marcha de Cádiz" na naalis na patuluyan ang paghahári mo sa púsò n~g Filipinas! Ang púsong iyan ay ang cay Rizal na pinaglagusan n~g bala, ¡oh culang palad na España! n~g iyong m~ga mapagpaconwaring sumisinta sa kinamulatang lupa!... Hindî; hindî ikaw, loob mahal na España, ang umamis n~g buhay n~g Dakilang Banál na iyón, ang taong yaong itinutulad cay Jesucristo n~g boong catuwiran n~g pitong an~gaw-an~gaw na pawang naguing m~ga anac mo: ang pumatay sa canya'y ang budhing hílig sa cariliman n~g m~ga iniyanac sa iyong lupaíng inudyucan n~g isang pulutong n~g m~ga fraile; iyang m~ga fraileng cung hindî nan~gatutong gumanáp n~g canilang m~ga catungcalang mahál, ang lalong m~ga mahal na catungculan sa m~ga nagpapan~galang "Ministro n~g Dios", na man~gagsidalaw sa capilla upang ihandog ang canilang m~ga abuloy sa calolowa n~g hinatulang patayín, ay nan~gatuto namáng pumaroon sa capatagan n~g Bagumbayan upang magcamít n~g lihim na galac sa panonood sa pagcapatimbuang n~g Dakilang Mapaninta sa calayaan, na ang guinawang sangcala'y ang balat-cayong pagsintá sa kinamulatang lúp
Baligtád ang isá namáng fraile, na franciscano, totoong masalitâ at lalò n~g maínam magcucumpás. Bagá man sumusun~gaw na ang m~ga uban sa canyang balbás, wari'y nananatili ang lácas n~g canyang malusóg na pan~gan~gatawán. Ang mukhâ niyang magandá ang tabas, ang canyang m~ga pagtin~ging nacalálaguim, ang canyáng malalapad na m~ga pan~gá at batìbot na pan~gan~gatawan ay nagbibigay anyô sa canyáng isáng patricio romanong nagbalát cayô, at cahi't hindî sinasadya'y inyóng mágugunitâ yaong tatlong monjeng sinasabi ni Heine sa canyáng "Dioses en el destierro" , na nagdaraang namamangcâ pagcahating gabi sa isang dagatan doon sa Tyrol, cung "equinoccio" n~g Septiembre, at sa tuwing dumaraa'y inilálagay n~g abang mámamangca ang isáng salapíng pílac, malamíg na cawan~gis n~g "hielo," na siyang sa canya'y pumupuspos n~g panglulumó. Datapuwa't si Fray Dámaso'y hindî mahiwagang gaya nilá; siya'y masayá, at cung pabug-al bug-al ang canyáng voces sa pananalit
Nagpapatuloy ang música n~g pagtugtóg n~g masasayang vals ; dumarating hanggáng sa tulugán ang m~ga tawanan at ang alin~gawn~gáw n~g m~ga salitaan; macailang tumugtóg sa canyáng pintuan ang canyáng amá, si tía Isabel, si doña Victorina at patí si Linares, datapuwa't hindi cumilos si María Clara: malacás na hin~gal ang tumatacas sa canyáng dibdib.
Salita Ng Araw