United States or Tokelau ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang tauag nang tagalog dito cun minsan ay panhihimatay. Ang man~ga punong pinagmumul-an nang man~ga desmayo ay anim. Ang isa,i, ang dugong marami. Ang icalaua,i, ang cahinaan nang may catauan, na siya ang ugaling dahilan. Ang icatlo,i, ang sicmura cun marumi. Ang icapat ang man~ga litid. Ang icalima ang galit, ó tacot, ó ang pamamanglao na malaqui.
Ang tauong sinusubaan pagca nacaraan ó ungmunti ang lagnat, ay magaling painumin nang isang cucharang alac sa castila na linahocan nang isang gayong tubig. Ang matandang tauo na dinaraanan nang desmayo na hindi naalaman ang dahilan, ay masama, at caalamalam mamamatay. Nota. Ang man~ga gagauin sa maysaquit na ualang pulso, at hindi rin hungmihin~ga, na cun tingnan, anaqui bangcay.
Cun mayroong tila mancha sa balat ó cun sinisibulan nang man~ga tila butil. Anong color niyong man~ga pinacabutil, at cailan ang paglitao sa balat. Anong nararamdaman niya nang macasibol yaong man~ga butil na yaon. Cun mabaho ang catauan nang maysaquit. Cun mabaho ang hinin~ga. Cun dinaraanan nang desmayo.
Ang gagauin sa tila namatay dahil sa siya,i, sinumpong nang malaquing galit, ó toua, ó sapagca nabalitaan nang masamang balita, ó dati na siyang sinusubaan, ó dinaanan siya nang desmayo.
Ito ring man~ga dahilan ay pinagmumul-an naman nang pagquinal nang catauan nang tauo, na cun minsan sungmusunod ó cun minsan sinusundan nang suba ó desmayo.
Ang gagauin sa lalaqui ó na babayi cun nagcacasaquit nang malaquing saquit, at tuloy sinusubaan ó nadedesmayo. Ang desmayo cun sungmasama sa ibang man~ga saquit, ay masama. Ang nagcacasaquit nang lagnat na buloc, caya siya nadedesmayo ó sinusubaan, sapagca marumi ang sicmura, at capag siya,i, nacapag-ilaguin ó nacasuca, ay nauauala ang desmayo.
Ang gagauin sa tauong sinusubaan na ang pan~galan nang castila sa gayong saquit ay desmayo. Ang man~ga tauong sinusubaan, ó nadedesmayo , ay iba,t, iba ang inaasal nila. Mayroong nacacaalam tauo, hindi lamang macapag-uica, na yao,i, marahil dumaan sa man~ga babayi. Ang pulso doon ay hindi lubhang nag-iiba; ang pan~galan nang castila doo,i, deliquio.
Ang Apoplegía, na ang tauag nang tagalog sa nagcacasaquit nang gayón, ay himatayin. Nota. Pinan~gan~ganlan din nang tagalog na himatayin ang nagcacasaquit nang epilepsia, párrafo 409, pati nang dinaraanan nang malaquing desmayo párrafo 439. Caya cailan~gang bacayan ang señal nitong man~ga saquit.
Cun ang saquit ay lungmaqui pa mandin, ay nan~gabubuloc ang man~ga n~gipin; ang maysaquit ay linalabsan nang dugó sa iba,t, ibang lugar nang catauan; ang caniyang man~ga paa, pati nang ibang man~ga casangcapan nang catauan ay linalabsan nang mancha, na iba,t, iba ang color; saca nagsusugat nang masamang pagcasugat ang catauan niya, lalo pa ang man~ga hita; at pagca malubha na ang maysaquit, ay nalalagnat nang lagnat na ética , at ang iquinamamatay niya ay ang pag-iilaguin, ó ang pamamaga nang caniyang catauan ó ang pasmo, ó ang desmayo, ó ang pagcabuloc nang caniyang bituca.
Ang icanim, ay ang ibang man~ga saquit, na cun minsan ay magcasama nang desmayo. Ang gagauin sa sinusubaan, ó nadedesmayo dahil sa siya,i, marugo. Caya nahahalata, na ang maraming dugo ang nagdadala nang desmayo, sapagca ang may cataua,i, malacas at mataba.
Salita Ng Araw