United States or Tuvalu ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ito'y kanyang tinutulang mahigpít kahimá't di nalilihis sa katotohánan; datapwa't tútol bibíg lamang naman, pagtutol na kung kayâ lang ganapin ay pag násasa haráp ng matitinong tao... Talagáng gayón si Kápitang Memò.
Ang lahat n~g bagay ay maáaring malimutan; datapwa't ang alay na ito na pinagkagawian na lalonglalo na sa m~ga lalawigan ay tunay na hindi nakakalin~gantan, at naguiguing catungkulan na halos, ang maghanda, at gumamit na man, lubha pa't kung ang mag-aalay ay isang binibini.
Datapwa't hindi nagbago ang aking pag-ibig sa iyo at bagkus pang lumago at sa twing magugunita ko ang aking pagiisa, ay lalo pa akong nagsusumigasig sa pag-aaral sapagka't hindi nawalay sa akin ang paguusap na tayo'y magkikitang uli at maidudulot ko sa iyo ang aking napagaralan. Mahabang panahon ang dumaan.
Datapwa't maging alinman naman sa dalawang ito ay tila malayo sa ikabubunsod, palibhasa'y kung magpapakapusok siyang magusig kay Teang sa m~ga araw ding iyon ay sapilitang mababalatong ang pagtatapos n~g kanyang pagaaral, at kung limutin nama'y lalong hindi mangyayari pagka't buhol na walang kalag ang sinumpaan niyang higpit n~g kanyang pakikiisang kapalaran sa babaeng iyon. ¿Paano ang mabuti niyang gawin?
Inibig ni Elsa na tumakbong magtago o magtun~go sa may sisidlan n~g damit, datapwa't ang kanyang m~ga paa'y hindi naian~gat sa pagkakayapak sa ibabaw n~g tabla. Si Tirso nama'y nagtangkang manaog na walang paalam upang makaiwas sa gayong napakatuksong pagkakataon.
Eduardo hwag mong pahirapan ang aking puso, mahal kita sa lahat. Leoning, ano ang kahulugan ng lahat ng ito? Wala Eduardo, hindi nagbabago ako sa iyo, datapwa nga lamang ... at di naituloy ang sasabihin. Na ano Leoning? Eduardo, iniibig kita at tanging ikaw lamang datapwa't hindi yata kita palad.
Nang mapakingan ni Kamagong ang huling binigkas sa bibig ni Kadiliman, umalimpuyó ang galit sa dibdib at sinabing: ¿Ang bayan kaya'y na sa sa lawak pa n~g Kadiliman? mulî na namang nan~gusap si Kadiliman natin n~g: ¿Ano po ba ang palagay mo sa pilipino, hindi na bagá kayâ maging mabuting pilipino kundi patun~go sa landás n~g Kadiliman? siyang pagdating nila Giday Lasenga at sina Posotsoy, masasayang nagbigay galang kay Kadiliman; si Giday dahil sa may kalasin~gang dumating, siyang sumigaw n~g: ¡mabuhay! ang tugon nang lahat at napaban~gon si Kadiliman n~g madinig ang papuri't sinabayan n~g wikang Lolay, ilabas mo ang parol. Oo, ang sigaw naman ni Lolay at maghahain na tuloy ako, inilabás ang parol, nag-inuman, n~g nan~gagmamalainibay na silang lahat naghain na si Lolay, tinadtad na ang mainit na litsón, pinaghiwahiwa na ang inihaw na pabo at nagsidulog ang m~ga panauhín, lumagay na si Kadiliman sa kanyang lugal na pinakapangulo, saka nagsalita: ¿Anong kahulugan nitong ating piging? si Tengteng Kamagong hindi kumikibô, datapwa't sa kanyang sarili ang nawika: ¿Mayroon bang dapat na makaalam n~g lahat nang bagay na nangyayari kundi ikaw? umulit na namang tumanong si Kadiliman: ¿Bakit walang makasagot sa inyo? yayamang hindi ninyo masagot, sasabihin ko na: kaya ako pinan~gan~ganlang Apô-Apô, dahil sa kabutihan ko, sapagka't ipinagsasálo ko kayo sa aking dulang; pagka sabi nito, tumalikod si Kadiliman at sa sarili'y sinabing. (kayâ ko lamang kayo ipinagsasalo, dahil sa nais kong ako'y inyong ibotos sa anomang katungkulan) muli na namang hinarap ang m~ga kaawá awa, siya simulan na natin ang pagkakainan. Tinawag ang kanyang anak na si Arkelaw at binulun~gan, na ganitó ang ibinulong: Arkelaw na anak ko: ang m~ga kasalo nating iyan, marami ang bin~gi, bulag at pipe, ang m~ga iba niyan ay m~ga hindi ganoon, huag mong lubhang pakikisamahan pagka't hindi mo mau-ulol, sa makatuwid wala kang mapapakinabang, ang m~ga paraang ito'y dapat mong mahahin sa akin at sa iyong nunong namatay na si Pirong Botete, kung ibíg mo din lamang guminhawa sa ibabaw n~g mundo, hwag kang makisama sa kasingtaas mo, n~g iyong mapagharian. Akong si Kadilimang iyong ama talastas mong na sa karamdaman, hindi natin mahulaan sa n~gayon kung kailan mapapatid ang tan~gan kong hinin~ga; n~g mamasdan ni Tengteng Kamagong ang bulun~gang itó nang mag-ama kinalabit si Bakokoy at pabulóng na sinabing: Matagal ang bulun~gan n~g mag-ama ni Kadiliman at Arkelaw. Lantakán mo n~g lantakán ang litsón hindi kung anong pinagmamasdan mo, ang sagot ni Bakokoy; siyang pagdatal ni Tarorang Susô at humahan~gos, pakingan ninyo anyá ang aking balita: Ang lahat ay napatan~ga sa kanya, pumigura si Tarorang Susô at saka nagsalitâ: Ako anya'y galing sa Sampalok, doon ay nabalitaan kong hindi naaprobahan ang kalahat lahatang hiling n~g Bill Adriático na ang bawa't pook ó distrito ay magkakaroon n~g isang Concejal, hindi ganito ang kinahinatnan kundi dalawa lamang sa boong Kamaynilaan isa sa Katimugan at isa naman sa Kahilagaan (isa sa N. at isa sa S.) n~g madinig ni Kadiliman ang balitang itó ni Tarora, naghimatay si Kadiliman at nabwal sa kinauupang luklukan, siyang pagkakaguló n~g gibikan n~g lahat sa ating Kadiliman, ang iba'y humihin~gi n~g tubig ang iba'y Eter, ang kalahatan naman ay ilaw nang tayo anya'y magliwanag dahil sa laganap sa boong bahay ang Kadiliman, ipinasok sa silid si Kadiliman, si Bakokoy at Kamagong hindi tumitinag sa kinauupan, kaya't sila lamang ang naiwan, at nasok sa silid ang lahat. Hinampás ni Kamagong sa n~gusô si Bakokoy n~g hit
Matapos mapanan~gisan at malapatan n~g gamot na laban sa pagkatunaw ay isinisilid sa kabaong, datapwa't bago isilid ay ginagayakan at nilalagyan n~g m~ga putól-putól na gintô sa bibig at sa m~ga mata . Ang kabaong naman ay buong kahoy na may takip na lapat: anopa't, di masisimuyan n~g han~gin ang loob, at ang tabas at anyô ay parang munting bangka.
Datapwa't marahil hindî nakita ni Sisa ang gayong m~ga bahid, sa pagca't nanaog at ipinagpatuloy ang pagsisiyasat sa pílas, sa guitnâ n~g nacasusunog na ínit n~g araw, na canyáng itinataas, at sa pagca't tila mandin ang tin~gin niya'y madilím na lahát, tinitigan niyá n~g paharap ang araw n~g dilát na dilát.
Datapwa't sa pagdalo kayang yaon ay matiyak din agad nila kung sino ang may kasalanan? Sino kaya roon ang kanilang paguusigin? Paglapit ng dalawang pulis na magsisiyasat ay paraparang natahimik ang lahat. Naghari ang mga sandaling walang nagsasalita man lamang. Ano kaya at sino ang tatanungin doon? Wala namang matiyak ang tinamaan kung sino ang may gawa ng kasakunaan umabot sa kanyang katawan.