United States or Anguilla ? Vote for the TOP Country of the Week !
«Siyá aná~g m~ga Hesuita ay isá~g «bata~g-matandâ» lubhá~g umindayóg n~g pagiisip.» Na~g si Husé~g Sisiw ay magbinatá na, ay dito na kinapánsinán n~g isá~g kainama~g pananagalog, malalaki~g kaisipan, m~ga lalá~g n~g diwá na nakágigisi~g n~g puso~g idlip kaya't halos ináakal
Pag napasauli na ang bata sa loob, ay ipinaanyo roon n~g hilot n~g lumabas na mahusay. Cun baga patay ang bata sa tiyan ang gagauin sa babayi, ay yaon ding man~ga bilin sa párrafo 481. Ang man~ga saquit na marahil sumunod sa pan~gan~ganac nang babayi. Ang man~ga saquit na marahil humalili sa pan~gan~ganac n~g babayi ay lima. Ang nauuna ay cun siya,i, binubusan n~g maraming dugo.
Datapoua cun mahina ang maysaquit ó cun bata pa siya,i, binabauasan ang timbang nang purga, at ibinabagay sa caniyang edad at sa caniyang calagayan. Cun baga napacatapang ang purga, at ang maysaquit ay lungmulubha dahilan doon, ay gagamutin ayon sa turo sa párrafo 445.
N~guni ang ugaling gamitin nang man~ga mangagamot dito sa Filipinas, ay ang bot-o nang mostaza na canilang binabayo muna bago samahan nang bauang at asin, sampon nang caunting tinapay. Sa man~ga bata, sapagca manipis ang balat, ay sucat na roon ang lebadurang panis at ang caunting suca. Nota.
Ang triaca ay masama sa man~ga batang dinaraanan nang convulsión. Datapoua mabibig-yan din nang triaca, pagca guinagaua na ang man~ga itinuturo co sa capítulong ito, at hindi rin nauauala ang convulsión. Gayon din cun mapan~ganib na totoo ang buhay nang bata, ó cun ang pinagmul-an nang convulsión ay ang siya,i, natacot mabibig-yan din nang triaca.
Tandaan mo lamang itong aquing bilin na sa arao arao huag lilimutin, ang lahat n~g bata ay iyong dadalhin dito sa Convento,t, iharap sa aquin. Sagot n~g maestra'y : Aquing tatandaan ang tanang bilin po n~g among sa bayan, pagcasabi nito, sila'y, nagpaalam ang toua n~g ina'y, ualang macapantay.
Cun masalubong ang bata nang sacerdote, maestro ó mahal na tauo, ay pagpugayan, at cun sacali,t, siya,i, titiguilan at sasalitain, ay houag ilalagay ang sombrero sa ulo, hangang di pagutusan, at pagutusan ma,i, houag ilalagay na madali, cun di uliting macalaua, ó macaitlo.
Ang cailan~gan usisain nang man~gagamot na bagay sa man~ga bata, ay gayon: Gaano ang edad nang bata. Ilan ang caniyang n~gipin. Cun ang bata,i, nagcacasaquit na gaua niyong pagsibol nang n~gipin. Cun ang bata,i, binubulutong. Cun nag-iilaguin nang bulati. Cun lungmalaqui ang tiyan. Cun mahimbing ang tulog. Cun nahulog, ó cun inihulog nang nag-aalaga doon.
Ang maigui doo,i, ibabad ang paa nang bata sa mainit na tubig, at cunan nang dugo, bago sumpitin agad nang culutan na magaling samahan nang timbang cahating ingo, na yaon ang isusumpit doong parati; maigui rin doon ang isang tapal na sahing sa pag-itan nang dalauang balicat, ayong sa turo co sa párrafo 498; mabuti namang lag-yan nang isang fuente.
Dito nagsasalitaan n~gayón ang m~ga púno n~g báyan at n~g m~ga nayon: hindî nakikihálò ang pangcát n~g m~ga matatanda sa pangcát n~g m~ga báta, at hindî nan~gagcacasundò ang isá't isá; silá ang m~ga kinácatawan n~g partido conservador at n~g partido liberal, ang naguiguing catangîa'y totoong napapacalabis sa m~ga bayan ang caniláng m~ga pagtatalotalo.
Salita Ng Araw