United States or Wallis and Futuna ? Vote for the TOP Country of the Week !
Mayroong tauo na parating nanhihimatay, at magaling ang caniyang damdam pati catauan; ito,i, apoplegía rin; datapoua monti; ang dugo ay biglang ungmaac-yat sa ulo, at hungmihina pagcaraca ang maysaquit; datapoua nacacaalam tauo rin nang caunti. Magaling dito sa ganitong apoplegía ang pagsasangra at ang sumpit; at nang houag umuli ang saquit, susundin ang ituturo co sa párrafo 104.
Ang lungmalagay sa arauan, at nalalauon doon, ay cun minsan dinaraanan nang panghihimatay, apoplegía; cun minsan ang lalamunan ang masaquit na yao,i, parang angina ó garrotillo; ó cun minsan namamaos, ó namamaga ang liig. Ang apoy nacacasama rin sa tauo cung nalalauon siya sa tapat, at isa rin nang arao.
Ang lahat na bagay na apoplegía ay maliuag dumaang uli, cun hindi malacas cumain ang maysaquit, at lalo pa cun hindi cumain cun hapon.
Ang icalauang bagay na apoplegía, ay dala nang dugong matubig, na caya dinaraanan noon ang hindi lubhang malacas na tauo na may sarisaring bagay na calahoc sa caniyang dugo.
N~guni cun baga lungmingsad ang unang buto nang liig, ay ualang magagauang gamot doon. Ang gagauin sa tila patay dahil sa siya,i, nahulog sa mataas, ó pinalo nang malacas, at sa dinaanan nang apoplegía ó epilepsia, at tila natutuluyang mamatay.
Itong pinacabacas nang apoplegía ay nauauala cun malauon, purgahin lamang maminsan minsan ang maysaquit, at houag pacanin nang marami. Anomang gamot na mainit, ay masama roon; ang pasuca i, nacamamatay sa inaapoplegía; caya hindi sucat ibigay sa nagcacasaquit nang gayon; at ibig mang sumuca siya, hindi sucat big-yan nang mainit na tubig man, at macacasama rin sa caniya.
Ang nagcacasaquit nitong icalauang bagay na apoplegía na sinaysay co n~gayon hindi lubhang nahihirapan nang paghin~ga. Ang pulso,i, hindi lubhang matigas; cun minsan sungmusuca ang maysaquit, at ang muc-ha,i, hindi mapula, para doon sa isang bagay na apoplegía. Nang houag umuling dumaan ang saquit na apoplegía ó panhihimatay, cailan~gang maghusay ang maysaquit sa caniyang catauan.
Marahil din datnan ang nagcasaquit nang cólera nang apoplegía, nang lagnat na sucab at nang iba,t, ibang sugat na sinaysay na sa librong ito, at cun magcagayo,i, ang dapat gauin ay babasahin sa canicaniyang capítulo. Nota.
Cun minsan ang maysaquit ay nahihilim na parati, na dahil doo,i, cailan~gang parapitan sa paa at camay nang bilin sa numero 36, lalo pa cun ang caniyang linon-oc ay ang opio ó ang talampunay na yao,i, catulad nang opio; cun gayon ay cailan~gan namang sangrahan agad ang maysaquit, at gauin doon ang man~ga turo sa párrafo 101, gaya nang sa nagcacasaquit nang apoplegía.
Ang totoong galing dito ay ang polvos sa número 24; cun gayón ay umuli man ang saquit, ay malalauon. Ang totoong apoplegía ay dalauang bagay. Ang isa,i, dala nang dugo; cun ang dugo ay marami, mabigat, mataba,t, mainit; caya marahil dumaan itong ganitong panghihimatay sa man~ga tauong malalacas ang catauan at matataba.