United States or Bolivia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Na-aari rin ang tubig sa saguing na pinan~gan~ganlang abaca. Gayon din ang ugat nang pandacaquing itim, cun cayurin muna, at inumin ang quinayod sa caunting alac sa misa ó tubig, ay magaling din.
¿Cun ang itutulo ng pauis sa hucay ng sancá sa cuta ay maipagpantay ng bundoc at burol na matataniman ng café, abacá at ibang halaman? ¿Di caya mag-ani ng maraming pilac mahitic na puri't masaganang hiyas at sa haharapi'y ating mamamalas ang buig ng tua sa sañga ng galac?
Cacain siyang parati nang dalandang hinog; lalacad siya arao-arao, ó sasacay sa cabayo; houag cumain siya nang marami cun gab-i. Cun babayi ang maysaquit, ay houag magsaquit humabi, ó manahi, ó magdugtong nang abaca, at totoong sama yaon. Houag namang cumain ang maysaquit nang isda, at masama sa ganitong saquit.
Bucod dito hangan hindi gumaling na totoo, ay masama sa caniya ang paghabi, ang pananahi, at ang pagdurugtong nang abacá. Nota Ang lungmulura nang dugo, ay magaling uminom nang catauan nang pacpac lauin na ilalaga sa tubig ga isang dacot carami. Yaong damo ay sungmisibol sa catauan nang cauong . Itong gamot totoong buti. Ang gamot sa sungmusuca nang dugo.
N~g m~ga panahóng iyo'y may pananim na si Rizal na anim na libong púnò n~g abacá, m~ga nióg at iba pang halaman.
Datapoua,t, cun hindi ma-aari ang di siya gumaua, uminom siya nang suero, ó gatas nang baca, ó calabao: ó cun maliuag sa caniya ito,i, uminom nang tubig na dinoonan nang sa icatlong bahaguiag suca. Ang man~ga babayi ay maraling magcasaquit, gaua nang paghabi, ó pananahi, ó pagdurugtong nang abacá, sapagca mahirap ang calagayan nang catauan doon sa pag-gaua noong man~ga gauang yaon.
Ang pinagmumul-an nitong saquit na ito ay ang han~ging malamig na casama nang ulan, ang pagbasa, ang pagtin~gin nang malauon sa maputi, ang pagcapuyat, ang pagsulat, ang pananahi, ang pagdurugtong nang abacá cun gab-i, ang biglang pag-urong nang pauis, ang pag-inom nang alac na marami, ang mahabang pag-ulan, ang calimitan nang pag-gaua nang mahalay, at ang pagtahan sa man~ga mababang lupa.
Ang parating locloc, at tun~go ang ulo, para nang man~ga sungmusulat, man~ga sastre, zapatero, man~ga babaying nagdurugtong nang abaca, man~ga hungmahabi, at ang malauong cumanta ó tumugtog nang flauta. Ang cungmacain naman nang man~ga mahanghang, ó nang man~ga maalat ó man~ga maban~go. Cun minsan naman itong saquit ay minamana, na cun gayo,i, ualang magagauang gamot doon.
Datapoua cun ang may catauan ay totoong nagsasaquit nang pag-gaua, lalo pa cun hindi tungmatahan nang pananahi, ó paghabi, ó pagdurugtong nang abacá, at saca sungmasala siya sa oras nang pagcain, at nagugutom, ay houag siyang umasang gagaling.