United States or Malaysia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Eerst wanneer, onder Lodewijk de XVIde, het verval, de ontbinding van de regeering en van alle officiëele instellingen en denkbeelden hun hoogtegraad bereikt zullen hebben, wanneer de revolutionaire gezindheid al wat maar even levenskrachtig is heeft aangegrepen, krijgt het verzet der parlementen tegen de monarchie een beslist revolutionair karakter.

Het protestantisme was in de XVIde eeuw ontstaan uit den drang der opkomende burgerlijke klassen van verschillende landen, om zich aan de uitbuiting van Rome te onttrekken. Het spiegelde de denkvormen, de aspiraties en de idealen dier klassen weer, toen zij aan den drempel stonden van geweldige ekonomische en sociale veranderingen.

Bij dit oproer hoorde men voor 't eerst de kreten "A Versailles; brûlons Versailles" de haat van het volk tegen den wellusteling en graanspekulant Lodewijk XVde was veel grooter dan veertig jaar later die tegen Lodewijk de XVIde. F. Rocquain, de l'Esprit révolutionaire, bl. 298.

Dat hij jaarlijks aan de randen knabbelt, en jaarlijks meer en meer inzwelgt; dat het jaarlijks schatten kost, om hem zijnen roof te betwisten, is overbekend . In de XVIde eeuw was het Haarlemmer Meer nog slechts een plas van 3040 morgen, en afgescheiden van het Leidsche-, het Spiering- en het oude Meer, uit welke het sedert is zamengesteld.

Kalvijn had niet slechts de godsdienstige denkvormen, maar ook de kerkelijke instellingen gevonden, die aan de behoeften der burgerij in de XVIde eeuw beantwoordden. Hiertoe behoorde de invoering der demokratie in de kerkelijke organisatie, en deze werkte door het nauw verband tusschen kerk en staat, natuurlijk ook op den vorm der politieke organisatie terug.

In de stad aan het donkerblauwe meer, waar in de XVIde eeuw het kalvinisme geboren was de richting van het protestantisme die zich het scherpst en felst, in vorm en wezen, tegenover Rome had gesteld bleef het maatschappelijk en geestelijk leven zich geslachten lang in de banen bewegen, waarin de machtige greep van den grooten hervormer het had gestuwd.