United States or Saint Barthélemy ? Vote for the TOP Country of the Week !


Duizenden moeten het allernoodigste ontberen; honderdduizenden ontberen de meest gewone gemakken, meneer!" "Zijn er geen gevangenissen?" vroeg Scrooge. "O ja, gevangenissen in overvloed," zei de heer, zijn pen weder neêrleggend. "En de werkhuizen?" vroeg Scrooge. "Zijn die nog in werking?" "Zeker. En toch," antwoordde de heer, "wenschte ik dat ik zeggen kon dat ze 't niet meer waren."

Uren lang leidde hij mij door talrijke zalen en werkhuizen der fabriek, toonde en verklaarde mij alles, en antwoordde op mijne vragen met zulke minzame dienstwilligheid, dat ik niet wist hoe hem voor zijn gulhartig onthaal te bedanken. Hij was zeker geen gewoon mensch.

In den morgen, alleen in hun keuken en kamertje, hield zij het gerei schoon en schrobde en boende zooveel als haar krachten het toelieten. 's Middags in den grooten paardenharen leunstoel aan het kamerraam en 's avonds onder de keukenlamp, boog zich haar pijnlijk ruggetje boven de stukken goed, die haar moeder, om te verstellen, uit de werkhuizen meebracht.

Nog in de XVIe eeuw telde de stad tapijtwevers, lakenwevers, volders, droogscheerders en linnenwevers. Hun gildehuis stond op den hoek, gevormd door de Begijnhofstraat en de huidige Wijngaardstraat. Later bloeide de nijverheid der zwarte kanten. Hedendaags heeft Geeraardsbergen groote werkhuizen, waar men sigaren en zwavelstokjes vervaardigt.

Parijs wordt niet verder beschreven, maar het gevoel van de groote stad vergezelt ons, we weten haar rond ons wanneer we de werkhuizen binnentreden. En onwillekeurig denken we aan het laatste buitenverblijf van den schrijver.

Ieder ambachtsman werd een Goedendag of een ander wapen gegeven, en de vaandels werden opnieuw ingericht, met bevel om zich altijd tot de strijd gereed te houden: het ambacht der metselaars begon de vestingwerken te herstellen, en in alle werkhuizen der smeden was het verboden iets anders dan wapens voor de Gemeente te maken. De tol werd hersteld en de stadspenningen gelicht.

Dit kan weer niemand beter betoogen dan Stijn Streuvels: "Waar de nijverheid ergens een landstreek binnendringt en de bevolking overweldigt, ziet men dien tooi en zorg aan de woningen gauw vergaan. Waar de landsche lieden hun bestaan vinden in fabrieken of groote werkhuizen, zelfs waar de huisarbeid geoefend wordt, ziet men die liefhebberij niet om de woning een lachend uitzicht te geven.

En toen zij wat aansterkte en weer opzat, toen herbegonnen voor Sprotje de dagen van 't verloopen voorjaar, dagen van stilletjes-aan wat meehelpen in huis en van naarstig kleine werkjes doen, die een paar dubbeltjes inbrachten of een kwartje; zij stopte kousen uit haar moeders werkhuizen, tornde kleedingstukken uit elkaar voor een naaister, die aan hun Dijkje was komen wonen, twee deuren verderop; zij ging ook weer borden wasschen in de Hanekamp, als 't er druk was geweest van bruiloften of 's Zondags, en naaide gordijnen voor den behanger, dien haar moeder tot wasch-klant had.

Dat meisje was toen ongeveer twee jaar oud. En daar de menschen op het dorp medelijden met het arme gezin hadden, kreeg zij nog al vrij wat werkhuizen, zoodat zij inderdaad een niet onaardig sommetje per week verdiende. Was Trijn hier of daar uit werken en Jan naar school, dan paste vader Kees op kleine zus, wat hem wel toevertrouwd was.

Eenigen, wier tijd bijna uit is, of die zich door een aanhoudend goed gedrag het vertrouwen van hunne opperhoofden hebben waardig gemaakt, worden aangesteld als opzienders over de anderen, en deze hebben slegts een beugel en geen ketting aan het been, en zien 'er ook beter uit in de kleederen; zij doen allerlei ruw werk op de werf en in de werkhuizen.