United States or Australia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Tegen het einde der Middeleeuwen worden bezoekers der Noordelijke Nederlanden uit Zuidelijker landen meer dan eens getroffen door de ernstige en algemeene vroomheid, die zij er onder het volk als iets bijzonders opmerken. De Nederlandsche devoten hadden in het algemeen de aanrakingen laten varen met de intensieve mystiek, uit welker voorbereidende stadiën hun levensvorm was opgebloeid.
Is het in de schilderkunst der vijftiende eeuw wel in de eerste plaats de diepe vroomheid, dus de adequate uitdrukking van het onderwerp, welke wij bewonderen? Neem het Gentsche altaar. Hoe weinig aandacht trekken de groote figuren van God Vader, Maria en Johannes den Dooper.
Een van deze redenaars, wien veelal de roep van mystieke vroomheid of van vurige welsprekendheid is voorgegaan, verzamelt vaak de massa der geloovigen om zich heen.
MAERLANT heeft een afzonderlijk hoofdstuk van zijn Spieghel Historiael gewijd aan "'t scelden jegen die borderers", d.i. romanschrijvers; aan het slot van dat hoofdstuk zien wij dat hij het oog heeft op de "menestrele", die dus ook door hem als de dichters der ridderromans werden beschouwd . En WILLEM VAN AFFLIGHEM spreekt van de menestrelen als van "logeneren". Blijkbaar gevoelen zij zich door hunne geleerdheid en ontwikkeling, ook door hun streven naar waarheid en vroomheid verheven boven die verdichters van fabelen en luchtige verhalen van oorlog en minne.
Zij mogen haar graag en zijn getroffen door haar schoonheid, haar lieftalligheid, haar innige vroomheid. Het hindert hun alleen, dat Jeanne manskleeren blijft dragen. Zij vinden dit onbetamelijk, onderhouden er haar over, bieden haar zelfs vrouwenkleeren aan of stof om daar zelf vrouwenkleeren van te maken.
Dat waren immers maar kleine beproevingen des hemels om hem vaster in 't geloof en in de devotie te maken. Bemind bij de pastoors, geëerbiedigd door de kosters, op de handen gedragen door de Chineesche kaarsen-verkoopers en vuurwerk-makers, was de man gelukkig in den godsdienst hier op aarde, en menschen van karakter en groote vroomheid schreven hem ook grooten invloed toe aan 't hemelsche Hof.
Deugd is zedelyke schoonheidszin, in logika openbaart zich de vroomheid van den denker, en aesthetische ontwikkeling brengt de rechtvaardigheid mee, die ook omtrent zaken en begrippen het suum cuique weet in-acht te nemen, dat we zoo gewoon zyn niet toetepassen op personen.
Op de meest verraderlijke wijze werd het geheele proces gevoerd. De griffier teekende alleen de antwoorden op, die haar bezwaren konden, doch hare woorden van vroomheid en godsvrucht liet hij onvermeld.
De meer naar theologische duisterheden dan naar psychologische werkelijkheid speurende lezer houde maar steeds in het oog dat Beatrice voor Dante inderdaad het symbool is of zijn kan van deugd, goedheid, nederigheid, waarheid, vroomheid, Liefde, Genade, Christus, Maria en zelfs God.
Ge weet toch zelf, hoe niets zoozeer uw hart voor genade toesluit, als die booze zucht, om uit eigen wil en eigen lust te handelen, uw raad voor Gods bestel in de plaats te schuiven, en zelfs in uw vroomheid op eigen gebaande paden te wandelen. Zoo en niet anders is de mensch een heiden geworden.
Woord Van De Dag