United States or Kenya ? Vote for the TOP Country of the Week !


Wij gingen dus geduldig op den grond zitten wachten, door varkens besnuffeld, terwijl de moli een trommel bewerkte, die voor de gamal in het slijk lag. Hij had zijn eigen maat, die de inboorlingen van het district kenden en gaf daardoor zijn aankomst te kennen. De mannen kwamen langzamerhand opdagen. Bijna allen waren ziek en leden aan lepra, elefantiasis of tuberculose.

Van het hospitaaltje zelf wil ik hier ter plaatse niets anders zeggen, dan dat het netjes en zindelijk onderhouden wordt, doch dat het niet meer voldoet aan de nieuwe eischen, die men aan een herstellingsoord voor tuberculose stelt.

Het geniale volk bezat in hem een waardigen vorst. Hij maakte zich niet slechts verdienstelijk in den strijd tegen het alcoholisme en de tuberculose, tegen onwetendheid en ellende, doch was ook een fijnvoelend dichter en een liefhebber der schoone kunsten. De parijsche uitgaaf zijner gedichten bevat naast een sonnet, hem door Sully Prudhomme gewijd, een inleidende voorrede van Jules Claretie.

Dit verklaar ik, met eenigen wijdloopigen omhaal, aldus: Er bestaat in Amsterdam een vereeniging, die zich ten doel stelt de tuberculose te bestrijden; zij draagt een naam gelijkend op zoovele andere nuttige stedelijke vereenigingen: "Vereeniging tot bestrijding der tuberculose". Dit zei zoo weinig, sprak amper tot de verbeelding; er bestaan en werken immers zoovele nuttige vereenigingen in een groote stad met al haar ellenden.

Wat zou de tuberculose bij ons veel minder slachtoffers maken, als dergelijke verplichtingen ook bij ons golden! Hoe groote bekoring ook van het gezinsleven kan uitgaan, die aanhoudende opsluiting wordt vervelend op den duur, vooral voor den vreemdeling te Sao Paulo, die verplicht is, zich naar de amerikaansche zeden te schikken.

In een dusdanig gezin, alwaar de man ernstig zenuwlijder is en de vrouw erfelijk belast met tuberculose meent men geen gruwelijk onrecht te plegen met het kweeken van een nageslacht, en waarschijnlijk eischen zulke ouders later nog dankbaarheid van hun kinderen, omdat zij dezen het leven schonken.

Bij de ziekten, die de blanken er hebben ingevoerd, als tuberculose en alcoholisme, die er endemisch zijn geworden, voegen zich de tijdelijke epidemieën, die groote verwoestingen aanrichten onder de inboorlingen, als ze er door worden aangetast. De roodvonk, die niet gevaarlijk is voor blanken, doodde in 1875 30.000 bewoners van de Fidsji-eilanden in het tijdsverloop van een enkele week.

Waar ik zeker het allerminst had vermoed, dat ik over vrouwenkiesrecht zou spreken, daar kreeg ik er zeer ongezocht een gereede aanleiding toe. Ik was namelijk in het "Empress hospital", een ziekenhuis voor teringlijders, door de keizerin van Brazilië in 1853 gesticht, ter nagedachtenis van haar aldaar aan tuberculose gestorven dochtertje.

Toen, vanzelf, omdat ieder onderwerp weer belangrijk is wanneer men er in doordringt, wilde ik den werkkring kennen van deze vereeniging, maakte ik een gedeelte mee van den veldtocht, die zij in de groote stad strijdt tegen dezen vreeselijken volksvijand, de tuberculose.

Dat was een gerieflijkheid, die hij op dezen tocht nergens elders zou kunnen vinden, want dit was een der weinige streken, waar de huisdieren geen vrees behoeven te koesteren voor de tse-tsevlieg en waar ze in leven kunnen blijven, als de runderpest en de tuberculose het ten minste willen veroorloven.