United States or Suriname ? Vote for the TOP Country of the Week !
Eveneens hebben schrijvers er zich volgens sommigen van te onthouden, voorvallen uit het particuliere leven van bestaande personen in hunne werken te pas te brengen of zoodanige beschrijvingen en karakterteekeningen te leveren, dat uit de helden van roman of tooneelstuk personen uit de omgeving van den schrijver kunnen worden herkend.
Hier, rijkelijk versierd met roode en zwarte vlaggen, en weergalmende van den klank van gongs en cymbalen, prijkt Yu-He-Un-Choy, de koninklijke schouwburg, waar reeds drie weken lang een groot historisch tooneelstuk, een kroniek van de Ming-dynastie, vertoond wordt, dat waarschijnlijk nog negen weken duren zal.
"Ik heb altijd behoefte gehad, om iets dat mij treft hetzij dat van buitenaf tot mij komt, hetzij dat 't in mijn binnenste ineens opleeft neer te schrijven, weer te geven, in vorm te brengen." De dingen die mij treffen presenteeren zich onmiddellijk aan mij als roman of als tooneelstuk. Schrijven wordt dan een soort behoefte voor me.
Zij voelde dat zijn koude oogen en zijn hoonlachen ieder van haar daden en woorden volgde. Haar leven was een tooneelstuk, waarvan hij de eenige toeschouwer was. Zij was geen mensch meer, zij leed niet, genoot niet, had niet lief; zij speelde de rol van de mooie Marianne Sinclaire en de zelfbeschouwing zat met ijskoude oogen en vlijtig, pluizende vingers en zag haar optreden.
Of 't nu was in de hoop op een tooneelstuk van zijn levensavonturen, wellicht ook door de bevredigende kwaliteit van de varinas, die 'k voor 'm had laten halen, dan wel dat 't fantaseerende vertellen hem een passie was geworden hoe 't zij, Racier vereerde mij na die zonderlinge introductie met een reeks bezoeken.
Juist die vermomming en die opsiering is het, wat de oogen der toeschouwers boeit. Wat is het geheele menschelijke leven toch anders dan een tooneelstuk, waarin allerlei menschen, het gelaat met allerlei maskers bedekt, op de planken komen en ieder zijn rol speelt, totdat de leider hen van het tooneel wegvoert?
Ik meen echter niet dieper hierop in te moeten gaan en wensch liever de aandacht te vestigen op eene vraag van practisch belang, voor de oplossing waarvan het bovenstaande reeds eenig licht kan geven; de vraag nl. of het zoogenaamde "dramatiseeren" van een roman, d. w. z. de omwerking daarvan tot een tooneelstuk, en omgekeerd de bewerking van een tooneelstuk in romanvorm, een inbreuk op het auteursrecht uitmaakt.
Heiberg's eerste tooneelstuk Tante Ulrikke houdt zich bezig met den politieken strijd van den dag. De dichter is nog niet partijloos; hij neemt het op voor de radicalen en maakt volgens een bekend recept den vertegenwoordiger der tegenpartij niet slechts tot een nietswaardig karakter, maar ook tot een zwak, ijdel man, over wiens invloed men zich slechts kan verbazen.
Want waarom zou critiek niet evengoed dramatisch kunnen zijn als een tooneelstuk? Dramatiek, psychologie, lyriek, kennis, dat alles moet in de critiek even groot naar één hoog punt worden opgewerkt. Uit den aard der zaak zijn maar heel weinig menschen in staat dat te doen.... Dogmatische critiek haat ik het meest van alles.
Op soortgelijke wijze als bij portretten het geval is, kan het auteursrecht nog met andere rechten in botsing komen. Zoo leidt het door sommigen erkende recht op den naam ertoe, dat ieder zich kunne verzetten tegen de uitgave of vertooning van een roman of tooneelstuk, indien zijn naam aan een der daarin optredende personen is verleend.
Woord Van De Dag