United States or Germany ? Vote for the TOP Country of the Week !
"Wij hadden bij ons een Cadet," zeide Reekalf, "wiens dood gij op uwe rekening hebt." "Zijn dood!" riep Helding in verbazing uit: "UEd. spot er mee." "Volstrekt niet: hij wilde uw schrijftrant navolgen en heeft zich, uit wanhoop over het mislukken zijner pogingen, een kogel door 't hoofd gejaagd."
Hij schreef in dien tijd in realistisch-impressionistischen trant eenige verhalen en naderhand onder pseudoniem een enkel stuk in "Nederland", maar bij dien schrijftrant is hij niet lang gebleven "omdat mijn studie mij ook riep naar meer speculatieve waarden."
In dit werk stelt de schrijver zich ten doel den tragischen ondergang van het machtige Arkelsche huis te schetsen en tevens een beeld te geven van het schier niets ontziende streven der landheeren om zich van het eenhoofdig gezag meester te maken. Zonder overdrijving of ongezonde spanning is de schrijftrant levendig en boeiend.
Daar las men geheele verzen in den schrijftrant van den ouden tijd, en boven ieder raam was in het kozijn een gezicht uitgesneden, dat allerlei grimassen maakte. De eene verdieping stak een heel eind buiten de andere uit, en vlak onder het dak was een looden goot met een drakenkop. Het regenwater moest uit den bek komen, maar het liep uit den buik, want er was een lek in de pijp.
Wie zich van deze waarheid wenscht te overtuigen, hebbe slechts eenige bladzijden met een taalkundigen blik te lezen in de klucht van Oene, welke Jan De Vos in de eerste helft der 17de eeuw in den Amsterdamschen tongval geschreven heeft, en sedert dien tijd zijn er nog vele afwijkingen van den gemeenen schrijftrant vervloeid, die in het Amsterdamsch van onzen tijd niet meer te vinden zijn.
De schrijver van zooveel flinke, aantrekkelijke jongensboeken verplaatst ons hier in het eind der 17e eeuw, en geeft door zijn levendigen, aanschouwelijken schrijftrant een duidelijk beeld van een dier belangrijkste tijdperken uit de Zaanstreek. Zooals de schrijver zelve zegt, heeft hij werkelijk historische personen ten tooneele gevoerd, en hun lotgevallen naar waarheid vermeld.
Vergelijk Westendorp, Jaarb. van en over Groningen, p. 32 en volgg., zoo over deze als de opvolgende tijdvakken, onder de regering der Koningen Radboud I, Adgillus II, Gondebald en Radboud II., de laatste Koning over Friesland. Luden, Geschichte des Teutschen Volks. Een onwaardeerbaar boek! Gaillard, Histoire de Charlemagne. Niet een van de minsten, wat zijnen schrijftrant betreft.
Schijnbaar wijkt dit af van zijn overige werken niet alleen door den strengen betoogtrant, het vermijden van elke lyrische ontboezeming en alle beeldspraak, de afwezigheid van zijn gewonen oratorischen schrijftrant, maar ook door het standpunt ten opzichte van het maatschappelijk leven.
De Doopsgezinden, die sedert de oprigting van hunne Kweekschool te Amsterdam in 1735 meer wetenschappelijk gevormde leeraars ontvingen, die eene betere predikwijze en meer beschaafden spreek- en schrijftrant invoerden, en ook door andere geschriften, alsmede door vertalingen der werken van RICHARDSON, TILLOTSON, BLAIR enz. zich jegens de vaderlandsche letterkunde verdienstelijk maakten, waren steeds vrienden van gematigden vooruitgang en bondgenooten van hen, die wilden, dat ook de Hervormde Kerk zou deelen in de stralen der blijkbaar toenemende verlichting.
Maar juist in deze uitvoerigheid, in den breeden, langzamen gang van handeling en vertelling, schuilt de eigenaardigheid van Walter Scott's schrijftrant, die ten slotte zijne lezers in triomf meesleept naar het welvoorbereide slot. De tegenwoordige uitgaaf volgt de Nederlandsche vertaling van Dr. M. P. Lindo, die in 1872 te Leiden en Delft bij S. C. van Doesburgh en Joh. Ykema het licht zag.
Woord Van De Dag