United States or Luxembourg ? Vote for the TOP Country of the Week !
Want even als de uitdrukkingen bij den scheepsbouw en bij het geheele zeewezen, bij het handelsverkeer en op de markten gebruikelijk, zoo was en bleef bij de Engelschen ook de zeemans- en handelaarsondernemingsgeest, geheel en al een deel van het Germaansche wezen. De oorlog en het militaire wezen daarentegen werden weder Fransch.
»Maar schipper," vroeg de reeder toen de timmerman weg was, »heb je dan je plannen voor een nieuwen scheepsbouw nòg al niet opgegeven?" »Hoe zou ik het kunnen?" zei Van Halen langzaam en ernstig; »dan had ik immers zélf getoond, dat ze niets waard waren?"
Want ook het aanleggen van wegen en het verbeteren van de gemeenschap te water leerden zij van de Romeinen, wier talrijke vlooten, herhaalde malen door hun land trekkende, hun een denkbeeld gaven van scheepsbouw en scheepvaart. Vele zaken leerden zij kennen, waarvan zij vroeger geen begrip hadden, vooral ook het ijzer en andere metalen, die spoedig tot de noodzakelijkste behoeften behoorden.
Van plattelandsbewoners werden ze nu stedelingen; hoewel ze zich eerst bezighielden met weven, timmeren, meubelmaken, scheepsbouw en dergelijke bedrijven, gevoelden ze zich tot den handel aangetrokken en werden de beste makelaars voor de europeesche naties, die hun kantoren te Surate hadden. Ze begonnen er met de reeks goede diensten, die tot op onze dagen wordt voortgezet.
Immers de scheepsbouw was weleer, met name in de zeventiende eeuw, een hoofdbron van bestaan voor de bewoners van Zaandam. In 1609 werd er, aan het westeinde van den dam, een dusgenoemde overtoom gemaakt, om de schepen, die op de werven langs de Binnenzaan waren gebouwd, naar buiten in het IJ te kunnen brengen.
De Tsaar, met een meer dan gewonen aanleg voor mathematische en technische wetenschappen begaafd, en wien, in dit tijdperk zijner regeering, misschien niets zoo na aan het harte lag, als het scheppen eener vloot, om die te gebruiken in den oorlog tegen Turkije, moest zich dus wel tot Holland getrokken gevoelen, en in Holland niet het minst tot Zaandam, waar destijds de scheepsbouw op den hoogsten trap van ontwikkeling stond, en dat om zijn werven, molens en fabrieken wijd en zijd vermaard was.
Zoo was hier de overgang van den houten tot den ijzeren scheepsbouw voltooid en had hij zijn volledig beslag verkregen in den tijd, toen elders, bijv. in de Groninger veenkoloniën, de houten scheepsbouw langzamerhand uitstierf.
Voor de omwenteling was hier een Bisdom; deze stad telt echter niet meer dan ten hoogste 4500 inwoners, thans is zij de hoofdplaats van het Departement du Var. De scheepsbouw, en wat daar verder bij behoort, maakt het voorname bestaan van deze stad uit, men maakt 'er ook een soort van grof laken, dat men Pinchinats noemt.
Het was voor ons, leeken, zeer interessant te zien hoe duizenden en nog eens duizenden daar werkten om de ijzererts om te zetten in spoorwegstaven of in stalen platen voor den scheepsbouw. Het is ongelooflijk zoo spoedig dat proces wordt afgewikkeld. Terwijl wij daar stonden zagen wij de bakken met gloeiend, vloeiend ijzer aanvoeren.
Men meent op goede gronden te moeten veronderstellen, dat een hoop uitgewekene Phocéensers, afstammelingen van de Grieken, Marseille of Massiliæ stichtte, het 154 jaar van Rome, het eerste jaar der 45 Olympiade, of 599 jaren voor der Christenen tijdrekening; welhaast werd zij door den koophandel, den scheepsbouw en de visscherij aanzienelijk.
Woord Van De Dag