United States or Northern Mariana Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Maar nu het romantisme in haar natuur, dat tot nu toe sluimerde, in haar ontwaakt, wordt haar teeder gelaat als bezield, als om een heilige te doen ontbranden, maar een zeeman... En hetgeen zij zegt, maakt de gelegenheid des te schooner. Zij houdt den ring met den robijn in de hoogte en fluistert: "Gij hebt mij dien teruggegeven?" "Alleen om u nog eens te zien," en Guy gaat naast haar zitten.

Daar begon, of, beter gezegd, daar eindigde de electrische tramlijn; en niets is meer ontnuchterend en werkelijker dan het begin of het eind van een electrische tramlijn. Daar gaat een matter-of-fact-stemming van uit, die alle romantisme en ideaal terstond op 't tweede plan verschuift. Ik zuchtte zwaar en mijn schoone illuzies zakten op den geheimsten bodem mijns harten neer.

Daar ligt ergens een vaalgrijs, provençaalsch dorpje of klein stadje, zoo heerlijk koel en frisch beschaduwd, met een fonteintje op de markt, waaruit het water spuit in zilverreine stralen. Wat staan ze daar mooi, die oude platanen met hun bij plekken afpellende grijze schors en hun groote, breede, nu bruinende bladeren. Zij hebben de kleur van het land en 't romantisme van de streek.

Dit doet Guy, door een geschiedenis te bedenken van zijn geboorte op Hispaniola, van verschillende gevechten te land en ter zee voor den roem der Spaansche vlag, in Italië en de Nederlanden, de dame aan zijn zijde in den waan brengend dat hij zich aan de Spaansche zaak heeft gewijd met lichaam en ziel en alle vijanden van de Moederkerk haat, zich hullende in een weefsel van romantisme en bedrog, dat hem eens noodlottig zal kunnen worden, want zijn schoone gezellin houdt hem voor een soldaat van Philips van Spanje en zijn onderkoning, Don Fernando Alvarez de Toledo, hertog van Alva en Huesco.

Die zich in hun diepste hart niet bekreunden om theorieën over realisme, idealisme, sensitivisme, impressionisme, romantisme of welke weinig-zeggende definitie van welke eenzijdig-dwalende richting ook; maar die eenvoudig weg, in hun goddelijke gehoorzaamheid, gaven wat zij in zich hadden, daarbij meestal een synthese scheppend van alle bestaande en denkbare richtingen tegelijk.

Het romantisme der heiligheid zou men gelijkwaardig naast het romantisme der ridderschap kunnen stellen, ermee bedoelende: de behoefte, om zekere ideale verbeeldingen van een bepaalden levensvorm in menschen verwezenlijkt te zien of te scheppen in litteratuur.

Maar met zijn optreden gingen allerlei romantische gedachten gepaard; nu, ook in de dagen van Rodenbach was men 't romantisme nog niet geheel ontgroeid, en dat is maar natuurlijk ook. Bedenk eens: de leerlingen van het seminarie te Roesselaere, waar hij zijn opleiding ontving, mochten onder elkander, en zelfs in de speeluren, geen Vlaamsch spreken.

Hun lichaam verried hun gewaarwordingen en de natuur zelf in het landschap, dat weer met zorg werd behandeld, stemde overeen met hun gemoed. Na het romantisme in de letterkunde dat zeden en uitzicht van de samenleving vervormd had was romantisme in de schilderkunst niet kunnen uitblijven. De opvatting van Delacroix werd door velen erkend; hij bleef de voorman.

Het is opmerkelijk, dat dit romantisme der heiligheid zich te allen tijde veel meer vermeit in de fantastisch prikkelende uitersten van nederigheid en onthouding dan in de groote daden ter verheffing van godsdienstige cultuur. Men wordt niet heilig om zijn kerkelijk-sociale verdiensten, al zijn die nog zoo groot, maar om zijn wonderlijke vroomheid.

Mozart was al dood; maar zijne hemelsche zangen, voor zijne tijdgenooten te hoog, begonnen te trillen door gansch Europa. En Beethoven schiep uit zijne jonge kracht. Vader Haydn kon zelf nog naar zijne Schöpfung gaan luisteren. Méhul en Cherubini wrochten onvergankelijks. Spohr verrukte de wereld met zijne tooverviool en zijn edel romantisme. Weber zette zich tot zijne Freischütz.