United States or Cocos Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !
Eerst bij de omwenteling van 1795 verkregen de Katholijken volkomene gelijkheid van regten met andere gezindten, dewijl de provisioneele Representanten van het volk van Friesland, bij besluit van 22 Februarij 1795, verklaarden, de onbelemmerde vrijheid van geweten en de ongestoorde uitoefening van ieders godsdienst te zullen handhaven ; een besluit, dat den 5 Augustus 1796 door de Nationale Vergadering werd bekrachtigd.
Visschen en roeien zijn inderdaad de twee voornaamste uitspanningen van de inwoners van Namen, zoowel van den gezeten burger, die er een eigen boot en een kompleet stel vischtuig op nahoudt, als van den werkman, de arbeiders in de fabrieken, die vooral des zondags in geheele scharen zich nederzetten langs de oevers om deel te nemen aan het geliefkoosde vermaak, of, zoo zij er al geen deel aan nemen, dan toch er naar te kijken en te genieten van de vrije lucht en het onbelemmerde uitzicht over de rivier.
Visschen en roeien zijn inderdaad de twee voornaamste uitspanningen van de inwoners van Namen, zoowel van den gezeten burger, die er een eigen boot en een kompleet stel vischtuig op nahoudt, als van den werkman, de arbeiders in de fabrieken, die vooral des zondags in geheele scharen zich nederzetten langs de oevers om deel te nemen aan het geliefkoosde vermaak, of, zoo zij er al geen deel aan nemen, dan toch er naar te kijken en te genieten van de vrije lucht en het onbelemmerde uitzicht over de rivier.
Aan den anderen kant is het ontwyffelbaar, dat de eerste openingen in de lage landen de ongezondste zyn, en is het by gevolg niet veel voorzichtiger dezelven te beginnen aan dat gedeelte der Rivier, alwaar wind en lucht eene onbelemmerde dreef hebben, de vochtige uitdampingen oogenblikkelyk doen verdwynen, en den al te waterachtigen en rotachtigen staat van den dampkring verbeteren.
Aan den anderen kant is het ontwyffelbaar, dat de eerste openingen in de lage landen de ongezondste zyn, en is het by gevolg niet veel voorzichtiger dezelven te beginnen aan dat gedeelte der Rivier, alwaar wind en lucht eene onbelemmerde dreef hebben, de vochtige uitdampingen oogenblikkelyk doen verdwynen, en den al te waterachtigen en rotachtigen staat van den dampkring verbeteren.
Maar hier zijn wij nu juist bij een punt aangeland, dat de voorstanders van de leer der fermenten tot niet weinig zelfverheffing en zegevierenden jubel aanleiding geeft. Indien, zoo zeggen zij, de onbelemmerde strooming der vloeistoffen door de vaten de oorzaak van het leven is, dan is de eerste grond der beweging in de vloeistof zelve te zoeken en in niets anders.
Bij de bestaande begrippen van vrijheid, gelijkheid en broederschap was het natuurlijk, dat de staatsmagt nu »een iegelijk onbelemmerde Vrijheid van geweten, en de ongestoorde uitoefening van zijne Godsdienst plegtig verzekerde" . De Hervormde Kerk verloor daarbij het voorregt, dat zij meer dan twee eeuwen had bezeten, om de heerschende Kerk of de Kerk van den Staat te zijn, en daarmede viel ook de laatste steun der scholastieke godgeleerdheid en der kerkelijke regtzinnigheid.
Moge dit weinige, dat ik over de vaste stoffen zeide, volstaan; het ligt in de rede, dat ik hieraan het een en ander over de vloeistoffen toevoeg. Deze zijn het immers, van welker beweging het leven en van welker onbelemmerde strooming door de vaten de gezondheid afhangt.
Met den eersten oogopslag zullen wij kunnen zien, dat wij niet meer alleen den Hollander voor ons hebben, puriteinsch stroef, aartsvaderlijk eenvoudig, besloten in den beperkten gezichteinder van zijn klein land, als de Hollandsche Maagd in haar tuintje, en als de Zeeuwsche leeuw, worstelend om zich boven de baren te houden; maar reeds machtig, ontzien, rijk, die de wereld doorgereisd heeft, die al eene zekere mate van cosmopolitisme in zijne nationaliteit toelaat, wiens gezichteinder verwijd is, en dat een vrijer, ruimer, veelzijdiger blik in het veld der kennis die onbelemmerde werking van den geest begint voor te bereiden, welke later de roem dezer eeuw zal worden.
Dat het door het onderdrukken van die naast-verwante rassen, die in de bosschen en andere verlaten streken verbannen bleven, hun ontwikkeling geknot zal hebben, terwijl het zèlf, in onbelemmerde voortteling en verbreiding tot volkrijke stammen zich van lieverlede nieuwe behoeften zal geschapen hebben, die zijn vernuft zullen hebben geprikkeld en gaandeweg vermogens en eigenschappen hebben vervolmaakt.
Woord Van De Dag