United States or Switzerland ? Vote for the TOP Country of the Week !
Wij willen vertrouwen dat hij hem in dat important en swaerwichtich Gouvernement ten dienste van de Compagnie wel en nae behooren sal quijten.
Leest men echter daarby op eene andere plaats: »deselve Heer Johan Voorsz. sterf daer nae in de gevangenis, Anno 1448, op sanct Anthonis dach," dan heeft men zeker niet ongegronde reden om te gelooven, dat Henric in zyn onwaardig gedrag is voortgegaan, en, op zijn zachtst gesproken, het gezach over 't Burchtgraafschap in handen gehouden heeft, zonder zich aan de gemaakte bepalingen te storen.
Oversulcks heeft niet alleen yder voor hem zelven ende de zijne gehouden, dat hij hadde ghemaeckt ofte bearbeid, maer zijn oock de onbeheerde dingen, zoo door heele volckeren, als door bijzondere luiden bezeten, ende door 't bezit in eigendom bekomen. Want dat al even nae is, wil de reden dat dien zal volghen, die het eerst aengrijpt om voor hem te behouden.
Noch wijders, datse veel haer werck maeckten van de lieden in de hant te 1515 kijcken, ende yder te seggen wat hun voor geluck ofte ongeluck gebeuren soude, ofte alreede gebeurt was: datse veel onruste tusschen man ende wijf verweckten ende vreedsame houwelicken vol twist maeckten, de mans in-beeldende* dat de vrouwen quaet 1520 garen sponnen;* van gelijcken datse door quade kunsten het gelt uyt de* lieden beurse in de heure konden doen komen: ende eyntelick dat de Bisschop van Parijs ten lesten sigh tegens de selve stelde, ende een deftige* predicatie tegens haer bedrijf dede doen door 1525 een prediker monick geaemt le petit Iacobin, de welcke onder andere seer berispte alle de gene die sigh in de handen van dit volck hadden sien laten, en de selve gheloof waren gevende : en tot besluyt datse van daer spoedelick mosten vertrecken ende 1530 haren wegh nemen nae Pontoise.
Wij leeren dit o. a. uit het slot van een gedicht tot lof der zeevaart, 't welk Vondel omtrent dien tijd zijn vriend Reael had toegezongen. Wy naecken Schreyers hoek, daar lieffelijck en bly Een waterlandsche Rey, de juffertjens van 't Y, Met ongehuyfde pruyck en kletten geestigh singen, En nae den toon van sangh en spel hun treden dwingen.
Steets was hy op 't kantoor en met de neus in 't boeck; Sijn mutsjen op sijn hooft, sijn mouwen an voor 't wrijven; Want hy was besich staegh met dit of dat te schrijven; Dan sloot hy syn ballans, dan sagh hij nae de kas, Ja wel, hy had soo veel te doen dattet wonder was!
Onder de prent een zesregelig versje: Ghy die begeerigh zijt yets Nieuws en vreemts te lesen, Kond' hier op u gemack, en in u Huys wel wesen, En sien wat perijckelen dees Maets zijn over g'komen, Haer Schip dat blijft door storm, gevangen zijns' genomen, In een woest Heydens landt; in 't kort men u beschrijft Den handel van het volck, d'Negotie die men drijft. Hier nae een Beter.
Wat de wooning aengaet, alzoo een plaets niet en kan bezet zijn met meer als een lichaem, zoo en was 't niet moghelick dat nae de vermeerdering van het menschelicke geslacht de woonplaetsen gemeen zouden blijven: alzoo de plaets, als genomen een hol, bij den eene zijnde begrepen, den anderen 't onbruick was ghemaeckt: en de noch minder was zulcks moghelick nae dat de meenigte der menschen niet langer konnende besloten zijn in de geschapen holen, door eighen vernuft ende arbeid, hutten ende voorst huizen heett bestaen te maecken, alzoo den aerd zelve leert dat yder een eerst arbeid voor hem zelve: 't welck oock plaets heeft ten aenzien van de dienst die den mensch trekt van de beesten, 't zij uit der beesten eigen aerd, 't zij door onderwijsen ende oeffening.
In weerwil der hier na toegenomene vervolging en ondanks het staatsbesluit van 1638, waarbij aan alle priesters bevolen werd, binnen zes dagen uit deze provincie te vertrekken, bleven zij voortgaan, »om met groote cloeckheyt alle perijckelen te weerstaen en nae vermoghen zielen te winnen met Godts gratie."
De gemelte vaertuijgen die op de togt nae Taroboan gebruijckt waren, ons op den 17en Meij weder toegecomen.... den 24en Julij 't Quel de Brack over Quelangh geladen met smeecoolen masteloos ons weder ... toegecomen. 17 Oct. 1643. 19 Nov. 1643.
Woord Van De Dag