United States or Bolivia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Wij lateren hebben ons gewend, en terecht, om veel meer naar Gent en Augsburg te zien, veel meer naar het opkomende kapitalisme en de nieuwe staatsvormen dan naar den adel, die immers, hier meer daar minder, overal reeds "gefnuikt" was. De geschiedvorsching zelf heeft zich sedert de dagen der romantiek gedemocratiseerd.

Nu eens ironisch en vleiend, dan weer scherp en minachtend, rechtvaardigde hij zich, terwijl hij zijne tegenstanders veroordeelde; en hij eindigde zijn lange rede onder toejuichingen, terwijl hij de geheele partij bezwoer, dat zij verjongd zou opstaan vol vertrouwen en eenheid, om over het kapitalisme te triomfeeren.

Om de maat vol te maken, voegt zich bij de uitbuiting door feudalisme en absolutisme nog die van het finantieel kapitalisme: geldwolven koopen het graan op en voeren het uit, jagen de prijzen omhoog, maken kunstmatigen hongersnood. Hoe zouden zij zich storen aan wettelijk verbod? Onder de graanspeculanten, die wolven, bevindt zich de koning.

Vele verder reikende plannen droeg Law, de profeet van het hoog-ontwikkeld kapitalisme, nog in zich om: den vrijdom van belasting van adel en geestelijkheid wilde hij opheffen, het ambtenaarswezen en de staatsfinancieën hervormen, de geestelijkheid dwingen tot verkoop van alle onroerende goederen, door haar gedurende de laatste eeuw verworven.

Ik zou de gezichten van russische arbeiders wel eens willen zien, zoo ze hoorden dat er communisten zijn die beweren dat Lenin de Europeesche revolutie wil tegenhouden en daarvoor de Derde Internationale gebruikt, omdat enkel het kapitalisme Sowjet-Rusland weer op de been kan helpen. »Wat zijn dat voor rare communisten die zoo iets gelooven«, zouden zij vragen.

't Kapitalisme bouwt ons de machines, 't Kapitalisme bouwt ons de fabrieken, wij bouwen 't kapitaal, 't kapitaal bouwt ons werkhuis wij willen het huis óns, dat wij zelf bouwen." De stem ging naar de hoogte. Willem ging mee naar de hoogte hij zag alles goed. "Wij hebben organisatie gemaakt. Wij hebben gebouwd al die jonge bosschen, waaruit muziek waait die gij hier kunt hooren.

Dan, als ik iets zoude willen hebben, wil ik dat men ophoudt het volk te bestelen. Maar, waarlijk, er is hier van stelen noch her- noch anderzijds spraak. Er is spraak van een sociaal evenwicht dat, door den uitermatigen parasitairen aangroei van het kapitalisme, gebroken is en moet hersteld worden.

De manier van doen was veranderd; men beriep zich niet meer alleen op de klasse van werklieden, men richtte zich tot al de slachtoffers van het kapitalisme. Aan de kleine winkeliers en aan de kleine verkoopers legde men uit, dat zij geruïneerd zouden worden door de groote magazijnen en de groote kapitalistische industrieën.

Zoolang wij er niet in geslaagd zijn om de godsdienstige menschen in onze rijen mee te voeren, zullen wij de zege over het kapitalisme niet behalen". Maar totnogtoe hebben deze belangrijke verklaringen in het geheel geen vat gehad op Roomsche werklieden. Zij herinneren zich terecht dat de vaders van het Socialisme in Nederland, Gerhard, Fortuijn, Domela Nieuwenhuis, enz., vrijdenkers waren.

Zijn scheppingen het papiergeld, de koninklijke bank, een poging tot overzeesche kolonisatie op grooten schaal liepen uit op den reusachtigsten zwendel en de geweldigste finantiëele katastrophe die de 18de eeuw, die eeuw waarin 't jonge kapitalisme, schuimend van overmoed en onverzadelijken winsthonger, nog zonder bewustheid van zijn eigen wezen en zonder ervaring van den duur der meest doeltreffende methoden van kapitaalvorming, telkens in dolle spekulaties op hol slaat, beleefd heeft.