United States or Niger ? Vote for the TOP Country of the Week !
De kalk is daar onmiddellijk door krijt bedekt. Hieruit volgt, dat die bodem na de koraalperiode, in de eeuwen, waarop zich de Kimmeridge- en Portlandformaties gevormd hebben, buiten het water uitstak en tot aan de periode der krijtformatie boven water gebleven is. Op de Juraperiode volgt de krijtperiode. Van het begin dier periode af verandert weder alles in de verdeeling van land en zee.
De vogels nemen langzamerhand bezit van de lucht. Op den archeopteryx der Juraperiode volgen de tandvogels, waarmede wij reeds kennis gemaakt hebben, de ichthyornis, de hesperornis enz. De oudste en best gekende van die oorspronkelijke vogels is de hesperornis regalis. Hij schijnt in het midden der krijtperiode tamelijk veel te zijn voorgekomen. Het was een watervogel.
In het midden dier periode ziet men de onder de zee bedolven streken, die de eilanden der oorspronkelijke formatie van elkander scheidden, boven het water uitsteken en de centrale bergvlakte van Frankrijk verbinden met de Vendée en Bretagne en met de Vogezen en België. Op het einde der Juraperiode zijn al die streken, die eertijds onder de wateren bedolven waren, tot zekere hoogte opgeheven.
Maar op het einde der Juraperiode was dat gedeelte van Engeland weder uit het water verrezen, zooals de Jura, de bergvlakte van Langres en de geheele gordel, waarvan wij zooeven gesproken hebben. Zelfs waren ook de streken, die thans onder de wateren van het Kanaal bedolven zijn, boven water, en wel voornamelijk de streek tusschen Portland en Boulogne.
De laatste ontdekkingen toch der paleontologie bewijzen, dat de dieren, waarvan wij gesproken hebben, nog niet de vreemdsoortigste wezens zijn van die periode. Wij mogen beweren, dat de vreemdste wezens, die ooit op onze planeet bestaan hebben, de dinosauren der Juraperiode geweest zijn.
Onder de kruipende dieren der triasformatie vindt men de theriodonten, de voorloopers der vogelbekdieren. De dinosauriërs en de vischhagedissen zullen als vorsten heerschen gedurende de Juraperiode, en wij zullen dan ook in het hoofdstuk over de Juraperiode eene afzonderlijke studie aan die dieren wijden.
Toch wane men niet, dat die wonderlijke Juraperiode, de grootste en vruchtbaarste van de geheele geschiedenis der aarde, alleen die ontzaglijke en fantastische dinosauri en gevleugelde reptielen heeft voortgebracht; het was hare bestemming, om nog eenen stap verder te gaan op de baan der schepping, en om zich nog op andere wijze te openbaren dan door die geweldige krachtsuitingen; zij heeft het voorrecht gehad, den vogel het aanzijn te schenken, nog wel niet de zwaluw of de nachtegaal, maar den laagst ontwikkelden, den oorspronkelijken vogel.
In overeenstemming met andere klassen van dieren moeten de oorspronkelijke insecten groote afmetingen gehad hebben en vormen, die meer of minder van de tegenwoordige verschilden. Wij hebben reeds in de steenkoolperiode gesproken over de reusachtige grootte van den titanophasma. Doch in de Juraperiode hadden de insecten reeds dezelfde afmetingen als in onzen tijd.
De tertiaire wereld ontrolt zich voor hem, en zie, nu vervolgt hij den steeds wijkenden gezichtseinder; zijn instinct is hem geopenbaard, hij vertrouwt zich aan de uitgestrekte ruimte toe. Een nieuw type ontstaat tegelijk met een nieuw heelal. Hoever zijn wij reeds verwijderd van het silurische weekdier of het kruipende dier uit de Juraperiode!
Zij leefden, evenals de ichthyosauren, in de lias- en Juraperiode, tot aan het midden der krijtperiode: zij komen voor in de oude zeeën van Europa, en in die van Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië. Men kent reeds 73 verschillende soorten, waarvan 24 in de krijtformatie.
Woord Van De Dag