United States or Wallis and Futuna ? Vote for the TOP Country of the Week !


Waar door het volk zo verarmt was geworden, dat zy de dyken, zo haastig niet kunnende herstellen, moesten laaten verwaarloozen; waar door met een noordwesten wind de zee, tusschen het Flie en Ter Schelling, geweldig haaren loop nam, en het land meer en meer overstroomde.

In dit zelve jaar waren de Reilanders en Asschendorpers in eenen hevigen oorlog; maar de eerste gansch onkundig, vielen met hunne meeste Edelluiden in des vyands handen. In den jaare 1231 ontstond tusschen de dorpelingen van Uithuizen, en die Van Eendrum, een openbaare oorlog, over een kleen eilandje, aan de Noorder dyken gelegen.

Frieso heeft daar na het land, om dat het zeer laag en moerig was, met dyken van aarde, en zylen of sluizen, om het water te doen afloopen, tot hun gebruik bequaam gemaakt: en om de overwateringen van hooge vloeden alomme verhevene wieren doen opwerpen, en daar huizen laten opbouwen, het land met beschansingen versterkt, en met dorpen en buurten rondom lustig bevolkt.

Daar na trok de Hertog langs de dyken naar Delfzyl, voorneemens om die plaats en Farmsum tot een stad te maaken, en dezelve Marseburg te noemen: doch de smeekinge der Groningers heeft zulks terug gehouden. Vervolgens hebben de Spaanschen in het aftrekken veele dorpen in brand gestoken, eenige duizenden van horenbeesten uit het land gedreven en groote schade gedaan.

Men bedient zig van de aarde, die daar uit gegraven wordt, om aan wederzyden van deeze vaart, de dyken op te hoogen, die een zeer goeden weg opleveren ter rechter en ter linker zyde, welken men ieder met ryen boomen beplant.

De aardappelen moet men nimmer binnen den omtrek den bedyking planten; en men moet de Negers ten sterksten beletten om zulks te doen: het is eene pest, waar van men zeer veel moeite heeft zig te ontdoen, en men moet zig eeniglyk bepalen tot het planten derzelve op de omringende dyken. Van het bewerken der Koffy.

Klemens Dag, was 'er een groot onweêr van donder en blixem; en zo een watervloed, dat het zeewater over de dyken heen stroomde, waardoor veele menschen in Friesland en elders verdronken. In den jaare 1336 zyn te Bolswert 136 huizen verbrand. Ook wierd Friesland in dit jaar wederom door een watervloed aangetast, daar door veele menschen en beesten verdronken.

In 't zelve jaar, den 19de van November, is in Friesland, Holland en elders, een schrikkelyke watervloed geweest, waar door de dyken wierden gebroken, veele duizenden van menschen en beesten opgeslokt, en tusschen Dordrecht en Geertruidenberg 72 dorpen zyn vergaan. In den jaare 1422, in February, wierd 'er weder een verdrag van vrede gemaakt tusschen de Schieringers en Vetkoopers.

Maar ten aanzien van Planters, die reeds Plantagiën hebben, en dezelven uitleggen, is men volstrektelyk van gedachten, dat zy ten minsten twaalf maanden moeten wagten, dat is, dat zy, hun land met dyken omringd hebbende, geduurende de groote droogte van het ééne jaar, hunne koffy-boomen eerst behoeven te planten in het regen-saisoen, na het saisoen van droogte in het volgende jaar.

Op de eerste aantocht der vyanden deed hy de sluizen openen, en de dyken doorsteeken, om alzo het land rondom te laten onder loopen. Doch dit weerhield den Munsterschen Bisschop niet, den 22ste van July zyne krygsbenden te doen aannaderen, en dien zelven avond aan de loopgraven te laaten werken.