United States or Denmark ? Vote for the TOP Country of the Week !
Die palm is de boom bij uitnemendheid van dit land; hij geeft te eten en te drinken, brengt weefsel op voor de vervaardiging van touw, olie om te branden en om in de spijzen te gebruiken, het vleesch der noten, dat gedroogd uitgevoerd wordt onder den naam van copra, en hij verstrekt materiaal voor de bedekking der hutten.
Deze wilden hebben intusschen in 't minst geen booze bedoelingen; zij komen eenvoudig maar copra tegen rijst inwisselen. Zij brengen ook vruchten mee, visschen die er vreemd uitzien, vol stekels, en prachtige schelpen, met parelmoer belegd. Achterop elke schuit staat een Chinees, de onvermijdelijke tusschenpersoon in deze streken, en leidt de bewegingen van het vaartuig.
De uitvoer van kruidnagelen, copra en andere artikelen, een beetje tabak, rubber, tropische vruchten en groenten, is blijkbaar belangrijk genoeg, om hier van bijna alle landen een consulaat te vinden, alleen een Nederlandsche consul was er niet te ontdekken, hetgeen mij daarom verwonderde, omdat de invoer van Javaansche producten er nogal belangrijk is.
Stevig en wel-verzorgd, vele zelfs versierd met gebeeldhouwde pijlertjes en Negaraasch snijwerk langs balustrade en dak, staan zij midden op ruime erven, waar hier en daar, in de rond-plekkende schaduw van de palmkruinen, aardig heestergewas bloeit. Van diezelfde palmen komt de welvaart, die hier over alles haar aangenamen schijn heeft gespreid. Kendangan leeft van de copra.
Zoo komt het, dat veel planters in schulden steken bij Burns, Philp en Co, en deze, omdat er geen concurrentie is, de prijzen voor copra en andere producten kunnen vaststellen. De firma is dus een belangrijke machtsfactor op de eilanden. Anders is het gesteld met de fransche stoomvaartlijn der Messageries Maritimes.
De handel bepaalt zich tot den uitvoer van copra, aangevoerd van de groote aanplantingen van kokospalmen, die zich rondom de stad uitstrekken en zich vele mijlen langs de kust voortzetten. Alle veertien dagen komen duitsche paketbooten groote scheepsladingen weghalen van de gedroogde vruchtvleeschmassa, een pulp, die ze rechtstreeks naar Singapore brengen.
Toen wij 's middags door onzen jongen, sympathieken geleider aan boord teruggebracht waren, was 't inladen van het schip afgeloopen en kon de reis worden voortgezet. De lading bestond hier in honderden tonnen copra, een stof uit cocosnoot verkregen en voor de bereiding van zeep gebruikt.
Daarentegen kennen de inboorlingen de toestanden, die ze zullen aantreffen, en ze kunnen, indien ze willen, al wat hun hart begeert, zich door den handel in copra verschaffen. Dus nu komen er heel andere prikkels in werking, die de inboorlingen naar den arbeid drijven.
Pasar-dag op het groote plein van Kendangan, dat geheel vol ligt met uitgespreide copra, waar de opkoopers, met hun scherp kijkende oogen, keurend doorheen gaan; terwijl langs den landweg op lange rijen de volgeladen ossenkarren er aan komen en op de rivier de prauwen zoo dicht naast elkaar vastgemeerd liggen, dat zij een breeden vloer vormen over het water: dat ziende, krijgt men pas een voorstelling van de rijkdommen van dit land en van de beginnende ontwikkeling onder dat deel van het volk, dat aan de oude trage sleur van het inlanderleven zich heeft onttrokken, om met dien natuurlijken rijkdom zijn voordeel te doen.
Terwijl de Maleier van het nieuwe slag, die naar den pasar gaat om geld te verdienen, die copra opkoopt en boschproducten, en in zijn eigen prauw naar Bandjermasin brengt, en die daarvandaan terugkeert met rijst uit Rangoon en winkelwaar uit Europa, dat die de Mekka-ganger is. Op de markt te Kendangan ziet men de twee typen naast elkander. Langs de Barito
Woord Van De Dag