United States or Lebanon ? Vote for the TOP Country of the Week !


Conscience was dikwijls een uitmuntend prozaschrijver. Komt in zijn eerste werken slechts zelden een grooter verschiet voor, een heide, een veld, bevattelijk voorgesteld, we treffen reeds in den "Leeuw van Vlaenderen" goede beelden: "De lucht was met zulk een zuiver blauw gekleurd, dat het oog hare diepten niet meten kon.

Conscience, voorbereid door zijn lectuur om haar richting als de zijne te herkennen, werd haar woordvoerder in de pers en liet onwillekeurig in zijn romans haar qualiteiten en gebreken weerspiegelen. De natuur en haar bekoorlijkheid worden door hem erkend en in zijn eerste werken uit hij, uitbundig, zijn onstuimige vrijheidsliefde en zijn behoefte naar zichtbare schoonheid.

Conscience zei eens aan een biograaf: "Oui, c'est bien l

Er is veel strijd toe noodig geweest om de eenvoudigste taalrechten te veroveren, 't Spreekt toch van zelf, dat een mensch het recht heeft om veroordeeld te worden in zijn eigen taal. Dat ons onderwijs de Vlamingen niet ontvlaamschen zou, hebben wij nog steeds niet kunnen verkrijgen. In dien hardnekkigen strijd heeft vooral Conscience door zijn literairen arbeid veel goeds gedaan.

Wie ooit in de Antwerpsche "poesje" kwam, wanneer het gewone publiek van den havenkant den lagen kelder vulde, vergeet de wendingen van de zinnen niet die er worden uitgegalmd, noch de keus der woorden en der pakkende toestanden. Hij vindt in Conscience verloren zaden uit dezen volks-lusttuin, die in een onverzorgd hoekje woekeren en er felgekleurde bloemen dragen.

"Rikke tikke tak, rikke tikke toe...." Zij eischt zijn bezit op tegenover haar vader die, om hen beiden te redden, toegeeft. Misschien het mooiste, dat Conscience geschreven heeft, is een bang verhaal aan den pastor, die Jan aanraadde in het priesterschap zijn liefde te vergeten. Eens bleef hij acht dagen lang in Brussel. Hij snelde na deze afwezigheid als een vluchteling naar zijn heide.

In 1837 had Hendrik Conscience zijn eerste roman, In 't Wonderjaer, gepubliceerd, en wel in het "Vlaemsch" wat toen zonder meer een politieke daad was. In datzelfde jaar verdiepte hij zich in een toen zeer actuele geschiedenis: de slag der gulden sporen. Conscience is dan 26 jaar en geniet op slag een niet meer geëvenaarde populaire bijval. Het geheim van zijn succes?

Den 14den December 1820 stierf de moeder zelf, na eerst zoo gelukkig te zijn geweest Henri met sterker lichaam den door den dokter gestelden termijn te zien overleven. Nog een jongen, Jean Balthazar, kwam ondertusschen het gezin vermeerderen. Omtrent denzelfden tijd, in 1815, bij Napoleons ondergang, verloor Pierre Conscience zijn ambt van onderhavenmeester of toezichter op de timmerwerf.

Lena uit "Rikke-tikke-tak" is zelfs metaphysisch aangelegd en houdt kalme gesprekken over lijdzaamheid met den jongen boer die haar bemint. Weinigen hebben zoo onophoudelijk hun doel vervolgd als Conscience. Het zijne was de vorming van een geheel volk, naar een oerbeeld dat hij in het verleden had meenen te erkennen.

Conscience staat dus bij de overheid zijner stad in het geheel niet goed aangeschreven. Beter bij de landsregeering, die hem voor zijn "Wonderjaer", door bemiddeling van den reeds befaamden schilder Wappers, eene kleine subsidie toekende. Geruimen tijd reeds lijdt hij armoede.