United States or Saint Martin ? Vote for the TOP Country of the Week !


»Die strijd gedurende zoo vele eeuwen gestreden tusschen Franken en Friezen, tusschen Christendom en Heidendom, gevoerd door het zwaard der vorsten en het woord der geestelijken, geëindigd door de zegepraal des Christendoms en de kracht van KAREL den groote, maar niet tot oneer der overwonnenen, die strijd verdient wel onze belangstelling, om zijne belangrijkheid en zijn invloed op de volgende geschiedenis des vaderlands.

Ons volk zal den stroom der beschaving en des Christendoms langs zijne kusten voortstuwen en daar machtige republieken vestigen, die met de snelheid van den tropischen plantengroei vastwortelende, voor alle eeuwen zullen blijven bestaan. "Zegt gij dat ik mijne ongelukkige broederen, die nog in slavernij verkeeren, verlaat? Ik geloof van neen.

Vreemde geleerden, die zich de ~geloofsleer~ tot hoofddoel des Christendoms stelden, vormden ingewikkelde stelsels en vervormden de evangelie-leer tot eene leerstellige godgeleerdheid.

Als een christelijk patriot, als een leeraar des Christendoms, ga ik naar mijn vaderland mijn uitverkoren, mijn heerlijk Afrika en daarop pas ik in mijn hart somtijds de heilrijke woorden toe der profetie: "In plaats dat gij verlaten en gehaat zijt geweest, zoodat niemand door u henenging, zoo zal ik u stellen tot eene eeuwige heerlijkheid, tot eene vreugde van geslachte tot geslachte!"

Wij vinden in de Friesche geschiedenis der IX en X eeuw ook de Tempelschattingen vermeld, welke in iedere kapel, op zekere tijden, aan den Hemelkoning moesten worden opgebragt; en wat betreft het bezit van landgoederen, meren, wouden en stroomen, dit wordt genoeg opgehelderd uit de, bij de bevestiging des Christendoms hier te lande, zoo rijkelijk door de Frankische vorsten weggeschonken goederen, welke ongetwijfeld, voor een groot deel, mede hiervan afkomstig waren.

Zorgvuldig onttrok zij zich aan de opmerkzaamheid der wereld en der vervolgzieke geestelijkheid; totdat zij, door de groote beweging der geesten in den hervormingstijd opgewekt, bemoedigd werd, om openlijk mede te werken tot de vernieuwing des Christendoms. Zij verliet de veilige onbekendheid.

Waren de Hervormers geleerden, die in de Kerk bleven, om haar in zich zelve te louteren, zij moesten daartoe strijd voeren tegen leerstellingen, in eene vroegere ontwikkeling des Christendoms ontstaan en op kerkvergaderingen vastgesteld; de Doopsgezinden echter verlieten die Kerk, voerden geen strijd tegen haar en bepaalden hun onderzoek enkel en in alle eenvoudigheid tot den Bijbel.

Vooral hier is een meer dan vluchtig bezoek gewenscht: de gansche rijke ornamentiek dezer vorstelijke zaal heeft, tot in de kleinste bijzonderheden, een diepen symbolischen zin: zij moet zoowel de zegepraal des Christendoms over het heidendom, als, in verband daarmede, den triomf des lichts over de duisternis in elke menschenziel, veraanschouwelijken.

Zoo wilden zij b.v. een verbod van 't huwelijk tusschen gedoopten en ongedoopten, omdat naar hunne meening zulk een echt het verbond Gods verijdelde en de »livrei des christendoms« wegnam. Zij stelden dus den eisch, dat, als een ongedoopte huwelijksproclamatiën vroeg, hij eerst moest worden gedoopt.

Gij bidt voor de heidenen buitenlands, bidt ook voor de heidenen tehuis. En bidt voor die verdrukte christenen, wier geheele kans op godsdienstige voorrechten van de toevalligheden van handel en verkoop afhangt voor wie het getrouw blijven aan de zedenleer des Christendoms veeltijds eene onmogelijkheid is, tenzij hun van boven moed gegeven worde, om het martelaarschap te verwachten.