United States or Hungary ? Vote for the TOP Country of the Week !


Tot dusver hadden er in de Nederlanden slechts vier bisdommen bestaan, welke afhankelijk waren geweest van de aartsbisdommen Keulen, Rheims en Luik.

Gellius Faber de Bouma en Menno Simons verlaten het pausdom en ondersteunen de zaak der hervorming. Invoering van de Inquisitie. De omstreken van Heerenveen ontgonnen en vaarten derwaarts gegraven. C. De Spaansche Regering. Karel V draagt de regering over aan zijn zoon Filips II. Invoering van nieuwe Aarts-Bisdommen en Bisdommen in Nederland.

De ontevredenheid over deze regeling was algemeen, zoowel bij de geheime aanhangers der hervorming als bij de goede katholieken, ja zelfs bij de katholieke geestelijkheid. Deze zag door de oprichting van de nieuwe bisdommen hare inkomsten in gevaar gebracht, daar de bestaande bisdommen, abdijen en prebenden de dotaties voor de nieuwe zetels moesten leveren.

Geen vreemdeling, maar THEODARD, een Fries, werd daar als Bisschop aan het hoofd der Friesche geestelijkheid gesteld; gelijk aan WIJHO, LUDGER en HILDEGRIM, uit Frieschen stam, ter belooning van hunne ijverige evangelie-prediking, door KAREL bisdommen in Saksen werden opgedragen. Invloed der Franken en der vestiging van het Christendom.

Dat het, eindelijk, onder het Bisdom van 's Hertogenbosch gelegen was, bewees niets, omdat het grootste gedeelte van Brabant, Limburg, en Namen, vóor de oprichting der nieuwe Bisdommen in 1565, onder den Bisschop van Luyk behoord had." Het onderzoeken, uiteenzetten en bepleiten dezer bewijsgronden vorderde op zich zelf reeds veel tijd, en het geding werd bovendien traag voortgezet.

De naijver, die destijds onder de geestelijke en wereldlijke machthebbenden bestond, maakte, dat zich vele naburige ridders als bondgenooten aan hem opdrongen, en vermetel begon de paltsgraaf zijn strijd met de bestorming van de Moezelvesting Trier, die bij de Triersche parochie behoorde. Adalbert von Monstereil, een moedig man, voerde destijds de heerschappij over de bisdommen Trier en Metz.

De dood maait in de rijke streek tusschen de Noordzee, het graafschap Emden, de rivier Amisia, de landen van Westfalen, van Kleef, van Gulik en van Luik, de bisdommen Keulen en Trier, het land van Lotharingen en Frankrijk. De dood maait in een land van driehonderd veertig uren omtrek, binnen tweehonderd ommuurde steden, in honderd vijftig dorpen die stadsrecht bezitten, in vlekken en velden.

Daartoe diende ook in 1559 de oprigting van vier Aarts-Bisdommen en 13 nieuwe Bisdommen in Nederland. De stad Leeuwarden werd daarbij tot het hoofd eens Bisdoms en eener provincie verheven, waarop later de aanwijzing van het regtsgebied, het gezag en de inkomsten des Bisschops volgde.

Dit rijk had, onder het bestuur van Alexander, den vader van het Heilig Verbond, die zelf aan den invloed gehoorzaamde van mevrouw Krüdener en van de Maistre, in de hooge Poolsche geestelijkheid een der beste werktuigen van den dompersgeest gezien. De bisdommen werden in aantal vermeerderd, ver boven de behoeften der dungezaaide bevolking, en buitensporig bezoldigd.

Hoewel, onder de regeering van keizer Karel, de pauselijke inquisitie honderd duizend Christenen gedood had: hoewel de goederen dier martelaren in de kisten van keizer en koning gevloeid waren als regen in eene goot, oordeelde Philippus dat dit niet voldoende was, en hij legde den lande de nieuwe bisdommen op en wilde er de Spaansche inquisitie invoeren.