United States or Bhutan ? Vote for the TOP Country of the Week !


De Turken en Kurden buiten beschouwing gelaten, die trouwens zoo kwaad niet zijn, zoolang men ze niet tot woede prikkelt, of hun hebzucht gaande maakt, verdienen in elk geval de Armeniërs onze belangstelling en sympathie, al zijn wij verplicht, ook met hun gebreken rekening te houden. Wat hen in 't bijzonder kenmerkt, is hun merkwaardige gave van assimilatie.

Ofschoon het plein niet meer, zooals in den bloeitijd der republiek, het vereenigingspunt van allerlei Oosterlingen is, ziet men er ook thans nog vele Grieken en Armeniërs, die, onder de purperen zeilen der koffiehuizen gemakkelijk uitgestrekt, hunne koffie slurpen of schaakspelen.

Beiden waren geheel vervuld van dat eigenaardig patriotisme, dat zich niet aan den grond hecht, want de Armeniërs wonen hier in een vreemd land; dat evenmin in het ras wortelt, want de stamgenooten van verschillende godsdienstige belijdenis houden met elkander weinig of geen gemeenschap; maar dat enkel zijn grond vindt juist in de godsdienstige overtuiging, in de eenheid des geloofs, en dat juist daarom misschien de sterkste band van allen is.

De bedrijvers dier gruwelen hadden licht kunnen voorzien, dat de Armeniërs, gering in aantal en weinig zeker van hun zaak, zoowel door het onvoorbereide van den opstand, die niet algemeen was, als door gemis aan vaste organisatie, hun geen vrees hadden behoeven in te boezemen, en gemakkelijk te onderwerpen waren geweest door eenig vertoon van militaire macht, en een gematigd optreden der politie.

Op de hooge rots, die zich boven de oude stad verheft, en waarvan de steile wand recht naar het meer afdaalt, staat van oudsher een vesting, die tot nu toe ook door de Turken is gespaard gebleven. In deze rots zijn inschriften aangebracht, waaruit men de geschiedenis heeft kunnen nagaan der Khalden, die het land vóór de Armeniërs hebben bewoond.

Strijd tegen de eenmaal bestaande orde der dingen gaat steeds gepaard met bloedvergieten en eindigt alleen met overwinning, indien de aanvallende partij de sterkste is. De Armeniërs zagen alleen het eerste in; zij wisten dat hun strijd bloed zou kosten en waren daarop voorbereid.

Met dat doel noodigde de groote Shâh een aantal Armeniërs uit, zich in de nieuwe hoofdstad te komen vestigen; hij verzekerde hun de vrije uitoefening hunner godsdienst, schonk hun belangrijke privilegiën en stelde aanzienlijke geldsommen tot hunne beschikking; maar daar de Christenen bleven aarzelen om aan zijne uitnoodiging gevolg te geven, beval de Shâh dat de geheele bevolking van Dsjoelfa eene stad op de tegenwoordige grens tusschen Rusland en Perzië naar Ispahan zou worden overgebracht.

Het geheele getal der in Europa levende Armeniërs zal nagenoeg een millioen personen bedragen. In Azië zullen er wellicht wel dubbel zooveel zijn. Van veel meer gewicht echter zou zich dit onder ons Europeanen verstrooide volk voordoen, wanneer wij de kapitalen en waarden, die zij bij ons in omloop brengen, konden begrooten.

Doch het is thans voor Rusland de tijd niet, om een nieuwen oorlog met Turkije te beginnen. Ook geven de Armeniërs de voorkeur aan de turksche heerschappij, omdat hun daarbij althans godsdienstvrijheid is gewaarborgd. De toekomst zal het leeren... Wie zou Rusland toestaan, zijn macht in het Westen van Azië nog meer uit te breiden?

Op de kaai en op het dek van de Grootvorst Constantijn wemelt het van inlanders, waaronder vooral de Perzen en Armeniërs, met hunne lange, ver van zindelijke jassen, hun steenroode baarden en hunne reusachtige zwarte mutsen van schapenwol, de aandacht trekken. Zouden wij nog den tijd hebben, ons valies te pakken, in der haast een ontbijt te gebruiken, en toch tijdig aan boord te zijn?